نباید نادیده گرفته شوند!

این روزها احتمالاً عده زیادی خبرهای شیوع بیماری و راه­های پیشگیری از آن را دنبال می کنند که  کمپین ” در خانه می مانیم” یکی از کمپین های معروفی است که مردم را ترغیب به خانه ماندن کرده است حتی برای خرید مواد غذایی توصیه می شود که یک نفر از خانه خارج شود.

اما شاید در روزهای اخیر تصاویر مختلف از صف­ های طولانی برای خرید مواد غذایی و قفسه های خالی در فروشگاه های بزرگ کشورهای پیشرفته مانند کانادا، استرالیا، سنگاپور و آمریکا را دیده باشید که برای فراهم کردن مواد خوراکی از جمله شیر، ماکارونی، کنسرو، آرد و … با مشکلات عدیده ای مانند کمبود دسترسی و موجود بودن برخی محصولات با برندهای خاص و قیمت­‌های بسیار بالا روبه رو بوده­ اند.

علیرغم امکان خرید اینترنتی که در کشورهای پیشرفته سابقه بیشتری دارد اما ترس و اضطراب باعث شده تا چنین جوامعی در کل زنجیره تامین با مشکل روبه­ رو شوند.

اگرچه در فضای مجازی علل مختلف اجتماعی برای هجوم خرید مردم در کشورهای نامبرده و بعضاً کاهش قدرت خرید مردم در ایران مطرح می شود، اما با بررسی بیشتر می توان دریافت که عامل اقتصادی نمی تواند پاسخ درستی به این موضوع باشد چرا که ما درکشورمان با وجود تحریم­ها بدون دلواپسی مواد غذایی مورد نیازمان را حتی با برند مورد نظر خریداری می کنیم.

به خاطر بیاوریم روزهای قبل از ورود کرونا بسیاری از این اصناف به ویژه لبنیات با انبوهی از پیام های تشویش کننده و با اهداف نامعلوم مورد حمله قرار گرفته بودند، اما امروز همین کارخانه ­های تولیدی نقش بسزایی در ایجاد آرامش روانی و تامین نیازهای غذایی ما دارند،  نقشی که شاید این روزها کمتر دیده و یا بدان پرداخته می شود.

یادمان نرود فردا روزی که زندگی به حالت عادی برگشت اهمیت حضور تولیدکنندگان را در کنترل بحران نادیده نگیریم. نیاز به وجود تولیدات غذایی داخلی متنوع در شرایطی که بسیاری از رستوران­‌ها تعطیل هستند بیش از پیش احساس می شود. اگرچه ویروس کرونا دنیا را مشکلات بزرگی روبه‌­رو کرده و تلخی­های بسیاری به همراه داشته اما می‌­توان درس­های ارزشمندی را از آن فرا گرفت که به برخی از آن­‌ها اشاره می شود:

در سال “جهش تولید” بهتر است به تولیدکنندگان داخلی بیشتر بها دهیم و یادمان باشد که تامین محصولات غذایی در دسترس به همت آن ها میسر شده است.   همچنین باید در نظر داشته باشیم که بحران هایی از این دست در آینده دور از انتظار نخواهند بود و باید به توان داخلی بیشتر تکیه کرد. سرمایه­‌گذاری کارشناسی شده در تولید می تواند نقطه عطفی برای عبور از بحران­ها باشد. از طرفی با توجه به اینکه جمعیت سالمندان در کشور رو به افزایش است ایجاد سایت های خرید اینترنتی متعدد و بازاریابی برای آن‌ها می تواند مورد توجه سرمایه‌­گذاران قرار گیرد.

بهتر است برای جلب اعتماد بین مصرف‌­کنندگان و تولیدکنندگان راهکارهای جدیدی از سوی تولیدکنندگان به کار گرفته شوند. به عنوان مثال بازدیدهای برنامه­‌ریزی شده از روند تولید توسط دانش‌­آموزان، دانشجویان و حتی خانواده‌­های آن‌ها می تواند مفید باشد.

همراهی موثر رسانه­ ها در بالابردن سطح دانش جامعه و به‌­کارگیری کارشناسان با صلاحیت می تواند در این عزم ملی کارساز باشد.

شیرین سیدحمزه- کاندیدای دکتری سیاست ­های غذا و تغذیه (دانشگاه علوم پزشکی تهران)