رهایی از آلودگی محیط زیست با حمایت از تولید خودروهای الکتروشیمیایی

خودروهای الکتروشیمیایی نوین و زیست سازگار برای ورود به صنعت خودروسازی ایران نیازمند پیوند قوی بین صنعت و دانشگاه و بهره‌مندی بیشتر از دانش نخبگان دانشگاهی است.

ماشین‌های الکتروشیمیایی از نیرومحرکه‌ای که از یک واکنش شیمیایی ایجاد می‌شود، به حرکت درمی‌آیند و نوین بودن و زیست سازگاری، دو شرط مهم در ساخت این ماشین‌ها است.  

این در حالی است که به علت کمبود منابع سوخت­‌های فسیلی و آلودگی­‌ این سوخت­‌ها، تحقیقات برای بکارگیری و توسعه خودروهایی که از سوخت­‌های فسیلی استفاده نکنند، توسط کارخانه­‌های خودروسازی و دانشگاه­‌ها جهان آغاز شده است.

 این موضوع موجب شده هر ساله خودروهای متفاوتی با این رویکرد توسط شرکت‌های بزرگ خودروسازی جهان طراحی و به بازار عرضه شود،  اما این نوآوری در صنعت خودروسازی ایران مورد غفلت واقع شده تا بیشتر خودروهای تولید ایران از سوخت فسیلی یا همان بنزین و آلاینده مصرف کنند.

کشور برزیل، برترین کشور در جهان از نظر به‌کارگیری خودروهای برقی دوگانه (هیبریدی) و سوخت انعطاف‌پذیر است. بیش از ۱۲ میلیون خودرو در برزیل از ماده اتانول به جای بنزین به عنوان سوخت پاک‌ استفاده می‌کنند.

از طرفی آلودگی هوا به خصوص در تهران و کلان شهرها به عنوان یک معضل زیست محیطی سابقه‌ای طولانی دارد و برخورداری از محیط زیستی سالم و هوای پاک، یکی از دغدغه‌های مهم امروز کشور و حتی بشر محسوب می شود.

بر پایه آمارهای جهانی، آلودگی هوا چهارمین عامل مرگ و میر در جهان است و یک میلیارد و ۴۰۰ میلیون نفر در جهان در معرض آلودگی هوا قرار گرفته اند. سالیانه ۳ میلیون نفر در دنیا جان خود را به دلیل عوارض مستقیم یا غیرمستقیم آلودگی هوا از دست می دهند.

رابطه صنعت با دانشگاه برای تولید خودروهای زیست سازگار ضعیف است

 مصطفی مروجی عضو هیات علمی دانشگاه مهندسی شیمی دانشگاه امیرکبیر روز جمعه در گفت وگو با خبرنگار گروه دانشگاه و آموزش ایرنا، افزود: طراحی و ساخت ماشین‌هایی سازگار با محیط زیست که موتور آنها از سوخت‌های فسیلی استفاده نمی کند باید مهمترین هدف دانشجویان و دانشگاهیان محسوب شود چرا که می‌تواند تاثیر به سزایی در کاهش آلودگی کلان شهرها ایفا کند.

وی درباره اینکه آیا دانشگاه توانسته در این راه گام‌های موثری بردارند؟ یادآور شد: ماشین‌های برقی و هیبریدی که هم اکنون در بازار وجود دارند، بر اساس یافته های دانشجویان و فارغ التحصیلان دانشگاهی است.  صنایع خودروسازی نیز با بهره گیری از دانش محققان و دانشجویان می‌توانند به خودروهایی بر مبنای سوخت های غیر فسیلی برسند تا به بازار عرضه شود. هر چند در این زمینه همکاری مناسبی بین صنعت و دانشگاه وجود ندارد.

استاد دانشگاه امیرکبیر درباره اینکه آیا خودروسازان ایرانی توانسته اند در ساخت ماشین‌های شیمیایی موفقیتی کسب کنند یا خیر؟ گفت: بیشتر این شرکت‌ها و خودروسازان برای ساخت ماشین های الکتریکی یا شیمیایی، تست‌های میدانی را انجام می‌دهند،  اما اینکه چرا این ماشین‌ها وارد بازار نمی‌شوند به موتور و ابراز دقیق ماشین‌ها مربوط است؛  زیرا برای تولید انبوه یک ماشین باید همه جنبه‌ها را بررسی کرد.

مروجی ادامه داد: قطعات، ابزارها و سیستم‌های کنترلی این ماشین‌ها هنوز تولید نشده است. ولی در برنامه‌های توسعه‌ای این هدف وجود دارد.

با تکیه به توان داخل و با وجود تحریم‌ها می‌توان موفق شد

عضو هیات علمی دانشگاه امیرکبیر درباره اینکه آیا تحریم های اقتصادی به این هدفگذاری ضربه زده است یا خیر؟ گفت:  هدف تحریم تاثیرگذاری بر تولید و کاهش ظرفیت تحقیقات دانشمندان و دانشجویان است. اما با همین ظرفیت‌ها داخلی می توان ماشین‌های بدون سوخت فسیلی ساخت و به بازار عرضه کرد. البته رسیدن به این هدف نیازمند همکاری صمیمانه و تعامل بین خودروسازان، صنعت و دانشگاه است.

وی با بیان اینکه موتورهای ساخت دانشجویان ایرانی قابل رقابت با نمونه‌های جهانی است، افزود: در رقابت های بین المللی آلمان تیم اعزامی دانشگاه امیرکبیر در بخش طراحی به مقام نخست رسید و معتقدم موتورهایی که در ایران توسط دانشجویان ایرانی ساخته می‌شود با نمونه خارجی قابل رقابت است.

مروجی ادامه داد: در تلاش هستیم با کمک انجمن مهندسی شیمی و دانشگاه‌های دیگر میزبان رقابت‌های بین المللی برای ماشین‌های الکتروشیمیایی با سوخت غیرفسیلی باشیم تا عیار ماشین‌های ساخت ایران در این مسابقات سنجیده شود.

عضو هیات علمی دانشکده مهندسی شیمی دانشگاه امیرکبیر ابراز امیدواری کرد که معاونت علمی ریاست جمهوری، بخش‌های خصوصی و صنایع به همراه دانشگاه از ایده‌های دانشجویان در این زمینه حمایت کنند.