گردشگری در شوک کرونا

وقوع سیل در برخی از استان‌های کشورهمزمان با آغاز سال جدید(۹۸) بنای سفرهای نوروزی را حسابی بهم زد. البته هرچند موضوع بارندگی ها پیش بینی و اعلام شده بود اما سیل و ناهماهنگی ها پیرامون آن مسافران و گردشگران را به نوعی غافگلیر کرد و با همه فرازو نشیب هایی که داشت تلخ و شیرین آن گذشت…

این روزها نیز که همزمان شده با روزهای پایانی سال و علاوه بر خانه تکانی ها، خرید و نو نوارکردن خانه و کاشانه و … در حال انجام است، طبق روال همه ساله بسیاری از مردم نیزدرصدد برنامه ریزی، تهیه و رزرو بلیت ومحل اقامت و… بودند که ورود میهمان ناخوانده به ایران و دیگر کشورها نگرانی های زیادی را ایجاد کرده تا جائیکه بسیاری از مردم از سفرهای خود صرف نظر کرده و ترجیح می دهند در خانه بمانند تا مقصدی برای گردشگری و سفر انتخاب کنند لذا موجی از لغو رزوها و برنامه یرزی های گردشگری را در سراسر کشور و حتی سفرهای برون مرزی شاهد بودیم که همچنان ادامه دارد.

در این راستا طی روزهای اخیر رئیس انجمن دفاتر مسافرت‌های هوایی تاکید کرده است: ایام رونق گردشگری ایام نوروز است که اکنون با کاهش ۶۰ درصدی تورها و مسافران مواجه شده‌اند به همین جهت تعدیل نیرو در این حوزه امری طبیعی است.

زمان خروج کرونا از کشور

حرمت الله رفیعی در ادامه توضیح می‌دهد: به نظر نمی‌رسد که غائله کرونا به این زودی به پایان برسد بنابراین فعالان حوزه گردشگری  زمان و هزینه زیادی برای نوروزی صرف کردند.  تا نوروز فرابرسد و بخشی از برنامه‌های میانه‌ای که دارند جامه عمل بپوشانند.

وی افزود: فعالان بخش گردشگری در این مدت تبلیغات انجام داده‌اند و در نمایشگاه‌ها بسیار هزینه کرده‌اند منتظر بوده‌اند تا با آمدن نوروز هزینه‌های خود را جبران کنند.اکنون مشتریان خود را ازدست‌داده و تمام پس‌اندازشان از بین رفت. زیرا پس از ۱۵ فروردین معمولاً  گردشگری داخلی و بین‌شهری تا خردادماه نداریم و تا ابتدای تابستان مسافری نیست یعنی ۵ ماه که در این صورت نسبت به تعدیل می‌رود اقدام می‌کنند.

رفیعی با اشاره به اینکه ۶۰ درصد تورها و سفرها لغو شده‌اند در این زمینه توضیح داد: تورهای نوروزی توسط دفاتر ایران و تورهای داخلی و متولیان کار لغو نشده است. شرایط حاکم بر جامعه موجب اضطراب و نگرانی مردم شده است تا مردم جانب احتیاط را رعایت کرده و تورهای مسافرتی خود را لغو کنند.

آنچه در حوزه اطلاع رسانی و خبر برای افکار عمومی حائز اهمیت است اینکه بیشتر اخبار حوزه میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی هم طی این چند روزی که گذشت تحت شعای موضوع شیوع ویروس تازه وارد کرونا قرار گرفت که برخی از آنها را در ادامه مرور می کنیم.

استرداد وجوه پرداختی گردشگران، بدون جریمه در صورت لغو سفر

البته در این میان مسافران خیالشان از بازگشت پولشان راحت باشد. معاون گردشگری وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی طی بخشنامه‌ای به ادارات‌کل استان‌های کشور اعلام کرد: چنانچه از اول اسفند سالجاری تا اطلاع ثانوی، گردشگری درخواست انصراف از سفر کند، تمام تاسیسات گردشگری و دفاتر خدمات مسافرتی بدون جریمه‌ای باید نسبت به استرداد وجوه دریافتی از گردشگران اقدام نمایند.

ولی تیموری در بخش‌نامه ابلاغی به مدیران‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی اعلام کرد: رعایت حقوق مردم و حفظ امنیت و آرامش روانی جامعه به ویژه گردشگران، همواره در زمره اولویت‌های اصلی صنعت گردشگری بوده و خوشبختانه فعالان این صنعت و مدیران تاسیسات گردشگری با رعایت اخلاق حرفه‌ای، رضایت‌مندی مسافران و گردشگران را بر سایر ملزومات رجحان می‌دهند. 

معاون گردشگری در ادامه بخشنامه مذکور فرآیند لغو بلیت‌های سفر را تابع قوانین و مقررات ابلاغی از سوی دستگاه‌ ذیربط (وزارت راه و شهرسازی) اعلام و تاکید کرد: با توجه به امکان نداشتن پیش‌بینی دامنه تبعات وآثار شرایط موجود، لازم است فعالان ومدیران تاسیسات گردشگری از ایجاد هرگونه تعهد الزام‌آور برای سفرهای نوروزی هموطنان خودداری کرده ضمن اطلاع‌رسانی وتوجیه دقیق شرایط حاکم در مبدا ومقصدسفر، تمهیدات لازم را برای اعمال هرگونه لغو احتمالی وباز پس‌گرداندن وجوه گردشگران در قراردادهای کاری خود با ارائه کنندگان خدمات گردشگری در داخل وخارج از کشور، مدنظر قرار دهند.

شرکت های هواپیمایی و ریلی حق دریافت هزینه ابطال بلیت قطار و هواپیما ندارند

وزیر راه و شهرسازی با صدور ابلاغیه‌ای اعلام کرد: اگر مسافران از ترس ابتلا به ویروس کرونا، بلیت قطار یا هواپیما را لغو کنند، شرکت های ریلی و هواپیمایی حق دریافت خسارت کنسلی ندارند.

محمد اسلامی اعلام کرد: اگر مردم به خاطر ترس از ابتلاء به ویروس کرونا، سفرهای ریلی یا هوایی خود را لغو می‌کنند، نه شرکت‌های هواپیمایی و نه راه آهن، حق دریافت هزینه کنسلی و لغو ندارند.

وی افزود: اگرچه مردم به راحتی می‌توانند بلیت‌های خریداری شده را بدون پرداخت هزینه، کنسل کنند، اما کسی نباید از این موضوع نگرانی داشته باشد؛ به این معنا که اگر مسافران نمی‌خواهند بلیت خود را کنسل کند، می‌توانند آن را به بلیت اوپن تبدیل کرده و هر زمانی که بخواهند، با همان بلیت به سفر بروند.

برگزاری آزمون جامع دوره‌های آموزشی گردشگری به تعویق افتاد

مدیرکل دفتر مطالعات و آموزش گردشگری نیز گفت: برگزاری آزمون جامع دوره‌های آموزشی کوتاه‌مدت گردشگری که قرار بود روز جمعه، ۱۶ اسفند ماه جاری به صورت سراسری در استان‌های کشور برگزار شود؛ به تعویق افتاد. 

 زاهد شفیعی، گفت: پیرو جلوگیری از اجتماعات به منظور پیشگیری از شیوع ویروس کرونا در کشور، آزمون جامع دوره‌های آموزشی کوتاه‌مدت گردشگری که قرار بود روز جمعه، ۱۶ اسفند ماه جاری برگزار شود؛ به روز جمعه ۲۲ فروردین ۹۹ تغییر کرد. 

وی افزود: حق شرکت در آزمون مذکور برای افرادی که با پرداخت وجه مربوطه از طریق سامانه، فرایند ثبت‌نام خود را به اتمام رسانده‌اند؛ محفوظ مانده و سایر متقاضیان نیز می‌توانند تا پایان روز یکشنبه، ۲۵ اسفند ۹۸ با مراجعه به پنل آموزشی خود نسبت به انجام و تکمیل فرایند ثبت‌نام اقدام نمایند. 

آزمون جامع دوره‌های آموزشی کوتاه‌مدت گردشگری به صورت سراسری از سوی ادارات کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان‌های کشور در تاریخ جدید اعلام شده؛ برگزار خواهد شد.

گردشگری ایران برای جلوگیری از شیوع کرونا آمادگی دارد

مسئول دبیرخانه ستاد اجرایی خدمات سفر در نشست  ستاد اجرایی سفر در سخنانی با اشاره به آمادگی تاسیسات گردشگری و هتل‌ها برای جلوگیری از شیوع کرونا گفت: در این باره تمهیدات لازم اندیشیده شده و مدیران هتل‌ها و تاسیسات گردشگری و پرسنل این مراکز برای جلوگیری از شیوع کرونا آمادگی دارند.

فریدون محمدی در ادامه به شیوع ویروس کرونا در استان‌های مختلف و تاثیرات احتمالی آن بر صنعت گردشگری اشاره کرد و افزود: مطمئن هستیم که با همکاری همه دستگاه‌ها و بخش دولتی و خصوصی این مشکل رفع خواهد شد و نگرانی بابت شیوع کرونا در تاسیسات گردشگری نخواهیم داشت.

محمدی همچنین به آمادگی ستاد خدمات سفر برای ارائه خدمات شایسته و پاسخگویی آنلاین به مسافران و گردشگران خبر داد و گفت: به همین منظور ستاد خدمات سفر با حضور مدیران و نمایندگان دستگاه‌های عضو از ۲۸ اسفند ۹۸ تا ۱۶ فروردین ۹۹ در محل سالن خلیج فارس معاونت گردشگری تشکیل می‌شود.

وی یادآورشد: مدیران و نمایندگان دستگاه‌های عضو ستاد مرکزی هماهنگی خدمات سفر با حضور در محل این ستاد به صورت آنلاین و در دو شیفت روز و شب به سوالات، انتقادات و شکایات احتمالی مسافران که از طریق سامانه ۰۹۶۲۹ به این ستاد اعلام می‌شود، پاسخ می‌دهند و موضوعات را رسیدگی می‌کنند.

حالا باید دید مردم ادعای این مسول را برای توانمندی برای جلوگیری از شیوع کرونا را باور می کنند و به سفر می روند و یا ترجیح می‌دهند سفرهای نوروزی را به تعویق بی اندازند.

کرونا اسکله‌های گردشگری قشم را تعطیل کرد

فرماندار قشم به خبرنگار ایرنا گفت: بر این اساس هشت اسکله گردشگری در سایت‌های هنگام و جنگل‌های حَرّای جزیره قشم تا روز جمعه فعالیت نخواهد داشت که امکان دارد این تعطیلی تمدید شود. این کار  در راستای پیشگیری از شیوع کرونا ویروس،   به اسکله‌های گردشگری قشم است و  تا پایان هفته‌ی جاری ادامه دارد.

علیرضا نصری افزود: در اسکله‌های مسافری از جمله ذاکری، لافت و پُهل نیز تمهیدات لازم برای رعایت امور بهداشتی اندیشیده شده است.   در این راستا یکهزار ماسک رایگان بین خدمه شناورها و مسافران توزیع شد. همچنین خدمه و مسوولان شناورها آموزش‌های لازم برای ضدعفونی کردن شناورها را فرا گرفتند.

وی افزود: کلیپ‌های آموزشی نیز از سوی شبکه بهداشت در اختیار این اداره بنادر قرار گرفت تا در طول مسیر گردشگران و مسافران با نکات آموزشی آشنا شوند. همچنین وسایل لازم از جمله دستکش و دیگر اقلام لازم برای خدمه شناورها در اختیار آنان قرار گرفت.

ورود گردشگر به جزیره قشم با کاهش روبروست

وی اظهار کرد: برخلاف برخی خبرها در فضای مجازی، آمارهای مقایسه‌ای از کاهش ۱۱ تا ۱۷ درصدی گردشگر در روزهای اخیر در همسنجی با سال گذشته نشان دارد.

صنعت گردشگری همواره مورد حمایت دولت

البته در این میان همه اخبار کرونایی وزرای میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی و اقتصاد و امور دارایی  در نشستی با فعالان بخش خصوصی،   برحمایت همه جانبه از صنعت گردشگری توسط دولت تأکید کردند.

در این نشست که معاون گردشگری وزارت میراث‌فرهنگی، رئیس کل گمرک، رئیس سازمان امور مالیاتی کشور و جمعی از مدیران بخش دولتی و خصوصی حضور داشتند، راهکارهای حمایتی دو وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی و وزارت اقتصاد و دارایی از فعالان بخش خصوصی صنعت گردشگری مورد بررسی قرار گرفت و بر ادامه حمایت‌های دولت و این دو وزارتخانه از صنعت گردشگری تأکید شد.

روسای انجمن‌ها و تشکل‌های حرفه‌ای گردشگری کشور نیز حضور داشتند چالش‌های اقتصاد گردشگری با حضور وزیر میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی و وزیر اقتصاد و دارایی مورد بررسی قرار گرفت.

در این نشست فعالان بخش خصوصی صنعت گردشگری و روسای انجمن‌ها و تشکل‌های حرفه‌ای گردشگری مسائل خود را مورد به مورد در حضور دو وزیر میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی و اقتصاد و دارایی در میان گذاشتند.

تاکید بر نقش صنعت گردشگری در اقتصاد

همچنین  بعد از صحبت‌های فعالان بخش خصوصی،  علی‌اصغر مونسان وزیر میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی و فرهاد دژپسند وزیر اقتصاد و دارایی توضیحاتی را در خصوص حمایت‌های دولت و این وزارتخانه از صنعت گردشگری و بخش خصوصی این صنعت ارائه دادند.

این دو عضو کابینه دولت دوازدهم با اشاره به نقش صنعت گردشگری در اقتصاد و اهمیت این صنعت، بر حمایت‌های هرچه بیشتر دولت از صنعت گردشگری تأکید کردند و درباره تداوم این حمایت ها قول مساعد دادند.

 نگرانی از شیوع بیشتر کرونا همه را درگیر کرده است. ابتدای هفته مدیر کل موزه های وزارت گردکشری به از تعطیلی موزه هایی که درگیر کرونا هستند به ایرنا خبر داد اما فردای همان روز گفت ما نباید اعلام تعطیلی می کردیم چون اصلا مرجع تعطیلی ما نیستیم بلکه ستاد پیشگیری و مبارزه با کرونا است. وی البته به خبرنگار ایرنا تاکید کرد که نظر ما بر تعطیلی است اما کسی نظر ما را نپرسید البته مت در این خصوص (شیوع کرونا) سررشته نداریم و نمی توانیم مرجع تصمیم گیری باشیم.

برخی موزه‌های کشور تعطیل شد

مدیر کل موزه‌های کشور از تعطیلی موزه‌هایی خبر داد که در آن شهرها احتمال شیوع ویروس کرونا وجود دارد. در شهرهایی که وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی،  فعالیت‌های پیشگیری؛ از جمله تعطیلی مدارس و کاهش فعالیت‌های ورزشی اعلام شده، موزه‌ها نیز تعطیل می‌شود.

این موزه‌ها از جمله موزه ملی و دیگر موزه‌های تهران از امروز تعطیل هستند و تعطیلی تا آخر هفته ادامه خواهد داشت.

نظر ستاد پیشگیری از کرونا بر باز بودن موزه‌ها است

محمدرضا کارگر، گفت: ستاد پیشگیری و مقابله با کرونا اعلام کرد باز بودن موزه‌ها در این روزها ایرادی ندارد و بازدید کننندگان می‌توانند برای بازدید به موزه‌ها بروند.

وی گفت: وزارت میراث فرهنگی و اداره کل موزه ها نمی توانست تصمیمی درباره باز و یا بسته بوده موزه‌ها بگیرد و مرجع اعلام آن ستاد پیشگیری و مقابله با کرونا است. 

مدیرکل موزه‌ها و اموال منقول فرهنگی‌تاریخی وزارت صنایع‌دستی،  میراث‌فرهنگی و گردشگری در پاسخ به پرسشی مبنی بر این که نظر وی بر تعطیلی موزه‌ها بوده است، گفت: کارکنان موزه‌ها به دلیل شیوع کرونا تقاضا داشتند،  موزه‌ها تعطیل شود اما نظر ستاد مبارزه با کرونا این نیست.

وی در پرسشی دیگر مبنی بر این که ستاد مبارزه بر کرونا نظر اداره کل موزه‌ها را درباره تعطیلی یا باز بودن موزه‌ها را پرسیدند، ‌ گفت: خیر از ما سوالی نکردند، زیرا آنها درباره عملکرد و چگونگی انتقال بیماری کرونا شناخت دارند و آنها باید نظر بدهند.

صیانت از آثار فرهنگی‌تاریخی در کتب درسی بیاید

وزیر میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری با بیان تاکید بر صیانت از آثار فرهنگی گفت: موضوع صیانت از این آثار و پیشگیری باید در کتب درسی دانش‌آموزان بیاید و افراد از کودکی با این موضوع آشنا شوند.

 علی‌اصغر مونسان در مراسم تجلیل از میراث‌بانان برگزیده،  بیان کرد: زمانی که صحبت از صیانت از آثار فرهنگی و تاریخی می‌شود در واقع صحبت از صیانت اموال مردمی است، اموالی که متعلق به همه مردم ایران و بلکه متعلق به همه مردم جهان است؛  از این رو فعالیت نیروهای یگان حفاظت میراث‌فرهنگی در حقیقت صیانت و پاسداشت از اموال، اشیا و آثاری است که متعلق به تمام مردم جهان است.

او گفت: اما مهم‌تر از این که آثار و اشیای تاریخی اموال متعلق به مردم هستند این است که ‌این آثار و اشیا هویت تاریخی یک ملت هستند. هر شیء تاریخی یک سند هویتی است. برخی کشورها دنبال این هستند که برای خود هویت بسازند و تاریخ و تمدنی که وجود نداشته را ایجاد کنند اما این ملت هویت و تاریخ و تمدن غنی دارد. در حقیقت ایران ریشه در تاریخ دارد و پایه‌گذار تمدن بشری بوده است.

سایت باستان‌شناسی ظرفیت تبدیل به مقاصد گردشگری دارد

محمد حسن طالبیان در هفدهمین گردهمایی باستانشناسی ایران گفت: در همه جای دنیا سرمایه گذاران زیادی در پژوهش های چند رشته‌ای به خصوص پژوهش های میراث فرهنگی و باستان شناسیسرمایه گذاری می کنند.

وی ادامه داد: ما به همان اندازه که به پژوهش و کاوش اهمیت می دهیم باید به حفاظت و مرمت و معرفی نیز اهمیت بدهیم زیرا سایت های باستان شناسی می توانند به مقاصد گردشگری تبدیل شوند.

طالبیان با بیان اینکه زنده بودن هر سایت تاریخی به تداوم کاوش ها بستگی دارد، تصریح کرد: باید به تمامی بعد های کاوش نیز در سایت ها توجه ویژه ای صورت گیرد تا سایت های تاریخی دچار آسیب نشوند همچنین مهم است که نتایج کاوش ها را به صورت بین المللی منتشر کنیم تا در حوزه جهانی بتوانیم حرفی برای گفتن داشته باشیم.

وی اظهار داشت: نمایشگاه هفدهمین گردهمایی سالانه باستان شناسی ایران امسال دارای آثار منحصر به فرد جهانی است و نشان دهنده اهمیت محتوایی و معنایی سایت های ایران است و شامل سایت های کلیدی و مهمی است که به معرفی فرهنگ و تمدن ارزشمند ایران کمک می کنند.

معاون میراث فرهنگی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی با با تاکید بر اینکه اولیوت این معاونت در سال آتی تبدیل سایت های باستانی به سایت موزه است اظهار داشت: من از وزیر اجازه گرفتم که امسال روی سایت موزه ها تمرکز کنیم و برخی از محوطه های باستان شناسی را با کمک پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری  به سایت موزه تبدیل کنیم تا با این کار سایت موزه ها توانمند شوند.

ایرانیان در ایجاد تمدن بشری، اخلاق و فرهنگ سهم مهمی داشته‌اند

علی اصغر مونسان در هفدهمین گردهمایی باستانشناسی ایران که در موزه ملی ایران برگزار شد، با بیان این که ملت بزرگ ایران تاریخی با اهمیت و همراه با فراز و فرودهای تلخ و شیرین داشتند، گفت: ایرانیان در ایجاد تمدن بشری، اخلاق و فرهنگ در جهان سهم مهمی داشتند.   این تجربیات عالی امروزه باید به خوبی به تجربه گرفته شود تا بر پایه آن آینده درخشان برای ملت خودمان و بشریت ایجاد کنیم.

مونسان در ادامه با اشاره به دشواری صحبت کردن درباره فرهنگ، گفت: میراث فرهنگی نیز بخشی از فرهنگ و سند هویت ملت‌ها و تاریخ نیاکان ماست. میراث فرهنگی، تجربیات سخت و زیبا بشر را نشان می دهد و نشان از تلاش بشر برای زندگی در طبیعت و مبارزه با آن دارد.

وزیر میراث فرهنگی با اشاره به مرزهای سیاسی میان کشورها گفت: مرزهایی میان کشورها وجود دارد ولی میراث فرهنگی هر منطقه از زمین متعلق به تمام بشر و همه مردم است. 

وی اضافه کرد: خوشحال هستیم در کشوری زندگی می کنیم که ریشه در تاریخ دارد و سهم بزرگی در ایجاد تمدن بشر داشته، دارد و خواهد داشت.

مونسان با بیان این که بخش مهمی از میراث فرهنگی به باستان‌شناسی اختصاص دارد، گفت: محققان و باستان‌شناسان تمام تلاش خود را می‌کنند تا هویت ها را از زیر خاک بیرون کشد و در معرض دید دیگران قرار دهند که البته مهمتر از نمایش، شناساندن، روایت و پرداخت هویت است.

وی با تاکید بر نقش پژوهشگاه میراث فرهنگی در این عرصه، گفت: امیدواریم امسال روی جیرفت کار شود زیرا به نظر می‌رسد آن منطقه تاریخی فراتر از بین النهرین دارد.

مونسان در بخشی دیگر از سخنانش گفت: تلاش کردیم از تجربیات بین المللی استفاده کنیم و تجربیات خودمان در اختیار دیگر کشورها قرار دهیم.

وزیر میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری با بیان این که کشورهای منطقه به لحاظ شباهت فرهنگی درهم تنیدگی زیادی دارند، گفت: می توانند در این عرصه همکاری خوبی با یکدیگر داشته باشند و موسسه اکو در منطقه‌ای که صحاب بخشی از تمدن بشری است، همکاری کند تا همکاری منطقه‌ای باستان‌شناسی بین منطقه‌ای شکل بگیرد.

یادمان ثبت ملی می‌شود

 سرستون ساسانی اصفهان امسال از زیر رواق‌های شرقی حیاط چهلستون به داخل سالن جنوبی این کاخ منتقل شد که به گفته مسوول امور موزه‌های میراث فرهنگی اصفهان به زودی یادمان کاخ خسروپرویز ثبت ملی می‌شود.

ساغر حمیدی مسئول امور موزه‌های میراث فرهنگی اصفهان  در گفت و گو با ایرنا افزود: همکارانم در حال بررسی و تهیه گزارش در مورد منشا سرستون ساسانی اصفهان هستند تا با تمکیل شواهد و مستندات، بتوانیم این سرستون تاریخی را ثبت ملی کنیم.

وی با اشاره به مستندات باستان‌شناسی درمورد تعلق سرستون ساسانی به اصفهان افزود: سال گذشته یک سری پرونده ثبتی تکمیل کردیم اما قرار شد مستندات بیشتری ارائه کنیم تا به زودی این سرستون ثبت ملی شود.

 حمیدی در ادامه با اشاره به جفت سرستون ساسانی اصفهان در موزه ملی ایران یادآور شد: سرستون های ساسانی اصفهان یک جفت بوده‌اند و در کتاب آثار تاریخی اصفهان نوشته لطف‌الله هنرفر هم در این‌باره اشاره شد که یکی از سرستون‌هایی که به طور تقریبی سالم‌تر بوده به جهت منحصربه‌فرد بودن به موزه ملی انتقال داده شده و دیگری در اصفهان باقی مانده است.

آنچه در این میان حائز اهمیت است اینکه باید همگان دست در دست هم داده و علاوه بر رعایت اصول و تاکیدات بهداشتی، با آموزش و فرهنگ سازی بتوانیم در مقابله با شیوع بیماری و ویروس کرونا موفق و پیروز بیرون آمده و در آینده ای نه چندان دور شاهد عادی شدن روال فعالیت ها و برنامه ها در تمامی حوزه ها در سراسر کشور باشیم.

بدون شک این مهم تنها با همت و تلاش آحاد مردم امکان پذیر خواهد بود از این رو باید مصمم و قوی با به کارگیری همه ظرفیت ها بیماری و ویروس کرونا را از این مرزو وبوم دوره کرده و برای همیشه ریشه کن و نابود نمائیم.