ساخت ماموگرافی نوری در دانشگاه امیرکبیر برای تشخیص ایمن سرطان سینه

به گزارش روز چهارشنبه ایرنا از دانشگاه صنعتی امیرکبیر، مهسا نیک دهقان فارغ‌التحصیل دانشگاه صنعتی امیرکبیر و مجری طرح «ساخت سامانه ماموگرافی نوری برای تشخیص غیر مخرب توده‌های سرطانی بافت سینه» گفت: ازآنجا که شیوع روزافزون سرطان سینه در بین بانوان همواره موجب ترس از ابتلا به این بیماری می شود؛ لذا غربالگری و تشخیص به‌موقع از اهمیت زیادی برخوردار است.

وی افزود: در حال حاضر روش‌های تشخیص مورداستفاده، ماموگرافی اشعه ایکس، سونوگرافی، MRI و PEM است که سونوگرافی و MRI مقدمه‌ای بر شناسایی اولیه بافت مشکوک به سرطان پیش از ماموگرافی اشعه ایکس است.

نیک دهقان در خصوص ماموگرافی گفت: ماموگرافی اشعه ایکس روشی استاندارد برای تشخیص تومور و ناهنجاری بافت سینه است که به دلیل استفاده از اشعه یونیزان می‌تواند خطرناک باشد و عوارضی را برای فرد به وجود آورد.

وی با بیان اینکه فناوری PEM نیز کمتر در دسترس است و هزینه بالایی دارد، بیان کرد: درصدد برآمدیم با ساخت سامانه ماموگرافی نوری به تشخیص غیر مخرب توده‌های سرطانی بافت سینه بپردازیم.

نیک دهقان ادامه داد: ماموگرافی نوری روشی است که علاوه بر استفاده از تابش غیر یونیزان، باعث شده بیمار، تصویربرداری بدون فشرده‌سازی بافت و درنهایت بدون دردی را تجربه کند.

فارغ‌التحصیل دانشگاه صنعتی امیرکبیر گفت: روش ماموگرافی نوری با توجه به غیر مخرب بودن روشی ایمن است که در کنار سایر روش‌های تصویربرداری، امر تشخیص به هنگام و غربالگری را تسهیل کرده و در نتیجه به درمان مؤثر و کاهش مرگ‌ومیر منجر می‌شود.

این محقق افزود: در این پژوهش کارایی این روش در زمینه تجربی در کنار شبیه‌سازی رایانه‌ای بررسی‌شد. این پژوهش درواقع گام نخستین در توسعه فناوری ماموگرافی نوری است که در صورت ارتقا می‌تواند به مرحله تجاری‌سازی برسد.

وی درباره روش کار تشخیص تومورهای بافت سینه با این سامانه گفت: در این پژوهش، فرایند شبیه‌سازی فوتون‌های پخشی درون بافت برای هندسه توموگرافی و سه‌بعدی با روش «المان محدود» انجام‌ و تصاویر مبتنی بر خواص نوری از جمله ضریب جذب، بازسازی ‌شد.

این محقق اضافه کرد: در ادامه این طرح، چیدمان سخت‌افزاری (set-up) لازم برای اجرای امور محاسباتی برای تشخیص ناهمگنی در بافت سینه طراحی و پیاده‌سازی شد که در نهایت مقایسه نتایج حاصل از پیاده‌سازی تجربی با نتایج شبیه‌سازی رایانه‌ای تأییدی بر کارآمدی چیدمان مذکور بوده است.

وی درباره کاربردهای این پروژه گفت: کاربرد این پژوهش در زمینه صنعت تجهیزات پزشکی به‌عنوان روشی غیر مخرب و بی‌خطر برای تشخیص ناهمگنی‌های بافت سینه است.

نیک دهقان درخصوص ویژگی‌های این طرح اظهار داشت: ویژگی این پژوهش درواقع معرفی یک روش تصویربرداری غیر مخرب است که علاوه بر استفاده از پرتو غیر یونیزان، دارای فناوری ساده و کم‌هزینه با کارایی و قابلیت بالایی است.

وی تصریح کرد: این روش برای اندازه‎گیری خواص نوری بافت زنده با استفاده از نور فروسرخ نزدیک (NIR) به کار می‎رود و اطلاعات عملکردی بافت را در اختیار قرار می‌دهد.

این محقق ادامه داد: نمونه‌های داخلی این طرح به شکل آزمایشگاهی یا نمونه‌های تحقیقاتی ارائه‌شده است، ولی نمونه‌های خارجی آن به شکل تجاری و دستگاه صنعتی در برخی کشورها موجود است.

نیک دهقان درباره مزیت‌های رقابتی طرح گفت: استفاده از روش محاسباتی «المان محدود» به‌ سرعت محاسبات می‌افزاید. تجسم بخشیدن و نمایش پیوسته بافت و سطوح اکسیژن خون، آشکارسازی ناهمگنی‌ها و توده‌ها تنها بخشی از کاربردهای تصویربرداری نوری است.

همچنین استاد راهنمای این پروژه سعید ستایشی عضو هیات‌علمی دانشگاه صنعتی امیرکبیر است.

به گزارش ایرنا، سرطان سینه جزو شایع ترین سرطان ها در میان زنان است.