همراهی علوم انسانی و علوم پزشکی گره‌گشای حوزه سلامت

به گزارش روز یکشنبه فرهنگستان علوم پزشکی، دکتر باقر لاریجانی در وبینار علوم انسانی سلامت با یادآوری اهمیت پرداختن به مسایل حوزه سلامت از منظر علوم انسانی افزود: هدف علوم انسانی سلامت تعامل و همبستگی رشته ها و حوزه های موجود با محور حل مساله، البته با رویکرد انتقادی به یکدیگر است.

وی با بیان این که علوم انسانی سلامت مساله محور و مساله پذیر است، اظهار داشت: در بحران های سلامت همچون کووید-۱۹ ضرورت درک اهل علوم انسانی از سلامت و بر عکس از اهمیت بالایی برخوردار است.
رییس پژوهشگاه علوم غدد و متابولیسم اهمیت تامل و نظرورزی از منظر علوم انسانی در حوزه سلامت را یادآور شد و خاطرنشان کرد: ملاحظات فلسفی‌ در حوزه پزشکی به این معنا که مفاهیم سلامت در حیطه فلسفه ورزی قرار گیرد، از بسیاری از مشکلات حوزه سلامت گره گشایی می کند.

لاریجانی تصریح کرد: این رویکرد علوم انسانی، سلامت و فلسفه پزشکی ثمرات خوبی بر حوزه سلامت داشته و رویکرد انسان گرایانه را تحقق می بخشد.

وی مراد از علوم انسانی سلامت را ورود و حضور روشمند تأمل نظری علوم انسانی در علم پزشکی یا فرایند طبابت خواند و گفت: تلاقی روشمند علوم انسانی و پزشکی برای فهم و درک مفاهیمی همچون اثبات علمی، اعتبار شواهد، تعریف سلامت و بیماری است.

وی با بیان این که الگوهای تلفیق رشتگی در ساختن و گفتمان علوم انسانی سلامت بسیار ضروری است، ادامه داد: علوم انسانی سلامت با این هدف شکل گرفت که رشته هایی همچون اخلاق پزشکی، فلسفه پزشکی، انسان شناسی پزشکی، زیباشناسی پزشکی، هرمنوتیک پزشکی و ادبیات پزشکی را از تک روی و بدل شدن به تکنیک‌های خودبسنده باز دارد.

جامعه شناختی علم بسیار مهم است

 در بخش دوم این وبینار حمیدرضا نمازی عضو هیات علمی گروه اخلاق پزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران به مبانی روش شناختی علوم انسانی سلامت پرداخت.  

وی ضمن برشمردن تفاوت های تلفیق رشته گی (چندرشته ای- میان رشته ای- فرارشته ای- همگرایی) ارتباط و نسبت آن با علوم انسانی را تشریح کرد.

در ادامه علیرضا منجمی عضو هیات علمی گروه فلسفه علم و فناوری پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی ضمن تببین جایگاه فلسفه پزشکی در علوم انسانی، رویکرد انتقادی در علوم انسانی سلامت را تشریح کرد.

وی با انتقاد از رویکرد کلاسیک در علوم انسانی سلامت که منحصراً متمرکز بر رابطه فردی پزشک و بیمار و آموزش همدلی بود، اظهار داشت: آموزش علوم انسانی به دانشجویان بدون رویکرد انتقادی به مبانی پزشکی تأثیر معکوس دارد.

همچنین هادی صمدی عضو هیات علمی گروه فلسفه علم واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد، نمونه ای کاربردی از تعاملات علوم انسانی در سلامت با عنوان بحران تکرارپذیری در پزشکی را تبیین کرد.  

وی با یادآوری این که این بحران در روانشناسی آغاز شد و سپس به سراسر حوزه علم گسترش یافت به تبیین علل آن پرداخت و تأکید کرد: مهم ترین علت این پدیده که باید بیشتر به آن پرداخت ابعاد روانشناختی -جامعه شناختی نهاد علم است.

گروه آموزش پزشکی فرهنگستان علوم پزشکی امروز میزبان وبینار علوم انسانی سلامت بود.