تعارضات با «تعاملات فرهنگی» برطرف می‌شود

سازمان همکاری های اقتصادی اکو (ECO)، یک سازمان منطقه ای است که در سال ۱۹۸۵ توسط دولت های ایران، پاکستان و ترکیه برای توسعه همکاری های اقتصادی، فنی و فرهنگی میان کشورهای عضو تاسیس شد. در سال ۱۹۹۲ سازمان اکو گسترش یافت و هفت عضو جدید از جمله جمهوری اسلامی افغانستان، جمهوری آذربایجان، جمهوری قزاقستان، جمهوری قرقیزستان، جمهوری تاجیکستان، ترکمنستان و جمهوری ازبکستان به آن اضافه شدند.
پس از تبدیل شدن سازمان RCD به سازمانECO و افزایش تعداد کشورهای عضو به ۱۰ کشور، این سازمان به عنوان یک سازمان منطقه ای نقش ویژه ای پیدا کرد. کشورهایی که دارای فرهنگ و تاریخ مشترک هستند و در یکی از راهبردی‌ترین مناطق جهان واقع شده اند. با این پیش زمینه، نیاز به احیای بخش فرهنگی احساس شد.
موافقت رسمی با تاسیس موسسه فرهنگی اکو تحت عنوان فعلی خود، با امضای اساسنامه آن در سومین اجلاس سالانه اکو که در مارس ۱۹۹۵ در اسلام آباد پاکستان برگزار شد با رویکرد «تحکیم قرابت های فرهنگی، پیوندهای معنوی و روابط دوستانه میان ملت های کشورهای عضو از طریق روش های اجتماعی و فرهنگی بصورت تئوری و عملی» محقق شد.

سرور بختی، ریاست مؤسسه فرهنگی اکو از دی ماه ۱۳۹۸، در بازدیدی اخیرا از خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران (ایرنا) با خبرنگار فرهنگی این خبرگزاری گفت‌وگو و برنامه‌های این موسسه را در روزگار کرونایی تشریح کرد. وی همچنین از آمادگی همکاری با وزارت میراث فرهنگی کشورهای عضو منطقه اکو، برای حفظ میراث فرهنگی در خطر فراموشی خبر داد.

تمرکز بیشتر فعالیت‌ها در فضای مجازی 
سرور بختی، در پاسخ به این سوال که اکو با توجه به وضعیت همه‌گیری کرونا چه برنامه‌هایی برای حفظ روابط میان کشورها دارد، گفت: همه گیری کرونا بسیاری فعالیت‌ها را به ویژه در حوزه فرهنگ، لغو و محدود کرده است، ما همچون دیگر موسسات فرهنگی، برنامه‌های زیادی طبق روال همیشه داشتیم که در آغاز هر سال نقشه راه آن طرح و گام به گام اجرا می‌شد. متاسفانه بسیاری برنامه‌های ما لغو شد، برای مثال ما در ماه ژانویه (دی/بهمن) پنج برنامه داشتیم و برای دو برنامه کاملاً آماده بودیم و حتی دعوتنامه‌ها را فرستاده بودیم. شب هرات یکی از این برنامه‌ها بود که حتی هنرمندانی از افغانستان به تهران آمده بودند، بعد از آن‌که در سطح دولتی برگزاری مراسم ممنوع شد، مجبور بودیم هر دو برنامه را لغو کنیم.
وی افزود: موسسه فرهنگی اکو نیز مانند دیگر موسسات فرهنگی دنیا، فعالیت خود را با وضع به وجود آمده مطابقت داد. امروز ما بیشتر فعالیت‌هایمان را در فضای مجازی متمرکز کرده‌ایم و در موسسه فرهنگی سلسله برنامه‌هایی را به صورت وبینار داریم.
بختی به برنامه‌های برگزار شده اشاره کرد و افزود: سلسله نشست‌هایی به صورت برخط درباره میراث خطی منطقه اکو برگزار کردیم که دانشگاه علامه طباطبایی نیز در این زمینه با ما همکاری کرد. نمایندگانی از ۱۱ کشور دنیا که این بار خارج از منطقه اکو نیز بودند، در این وبینارها فعالانه شرکت کردند. سلسله کارگاه‌های آنلاین را راه‌اندازی کردیم و به تازگی کارگاه تذهیب داشتیم، نقشه‌های زیادی در زمینه نشست‌های برخط داریم.

رییس موسسه فرهنگی اکو اضافه کرد: این روزها در همکاری با کمیسیون ملی یونسکو در ایران نمایشگاه مجازی آثار هنری در گالری موسسه فرهنگی اکو ترتیب داده‌ایم و قرار است سلسله نمایشگاه‌های مجازی را در این گالری در دسترس مخاطبان منطقه فرهنگی اکو قرار بدهیم.
این استاد زبان و ادبیات خاور میانه اضافه کرد: برنامه دیگر ما معرفی کتاب‌هایی است که در موسسه فرهنگی منتشر می‌شوند و برنامه‌هایی برای معرفی آن‌ها به طور مجازی داریم. در حوزه نشر فعال‌تر شده‌ایم، نزدیک به ۲۰ کتاب در دست انتشار داریم که در فرصت‌های نزدیک، معرفی کتاب آثار و روزگار کمال خجندی، یکی از میراث مهم منطقه را به مناسبت ۷۰۰ سالگی او خواهیم داشت، معرفی کتاب‌ها یکی از برنامه‌های آنلاین ما است.
بختی به انتشار مجلات فرهنگی اکو اشاره کرد و ادامه داد: یکی دیگر از کارهای ما، انتشار مجلات فرهنگی موسسه اکو است. همین چند روز پیش شماره جدیدی از مجله اکو هریتیج منتشر شده که موضوع آن غذاهای بومی کشورهای منطقه اکوست. در این مجله تقریباً همه غذاهای سنتی کشورها را جمع‌ کرده‌ایم، عکس‌های زیبایی هم در این مجموعه منتشر شده و امیدواریم مخاطبان نیز از این کار خشنود باشند.
او با اشاره به ماه‌های باقیمانده تا نوروز به عنوان مهم‌ترین اشتراک منطقه فرهنگی اکو و با نظر به اینکه سال گذشته مراسم نوروز برگزار نشده، گفت: نمی‌دانیم وضع کرونا تا ماه‌های آینده در چه حالتی قرار می‌گیرد ولی برای برگزاری مراسم در سطح شایسته نوروز، با اشتراک فعال کشورهای عضو منطقه فرهنگی اکو برنامه‌ریزی خواهیم کرد و اگر فرصت دست بدهد، مراسم را حضوری و اگر وضع بهتر نشد پروژه‌های خود را در فضای مجازی آماده خواهیم کرد. اکنون در حال آماده‌سازی مقدمات آن هستیم‌.

سند همکاری برای حفظ عناصرمیراث فرهنگی رو به فراموشی
بختی درباره برنامه‌های موسسه فرهنگی اکو برای میراث رو به فراموشی، گفت: حفظ میراث فرهنگی مشترک برای موسسه فرهنگی اکو بسیار مهم است، به ویژه میراثی که روبه از بین رفتن هستند. ما همیشه نسبت به این موضوع توجه خاصی داشتیم وبیناری که درباره میراث خطی برگزار شد یکی از همین برنامه‌ها و در راستای همین دغدغه‌ها بود.
وی ادامه داد: در این نشست استادان صاحب نظر و بلندپایه درباره میراث خطی کشورهای عضو اکو، صحبت کردند. بخشی از این برنامه به مهرخوانی و خواندن سیاه مشق اختصاص داشت. آموزش‌های بسیار خوبی انجام شد، در بسیاری کشورها متاسفانه متخصصانی که بتوانند میراث خطی را بخوانند و بفهمند، بسیار کم شده‌اند به همین دلیل ما این نشست را برگزار کردیم که استادان نامدار که امروز نایاب شده‌اند بتوانند به متخصصان کشورهای عضو اکو، خواندن نسخه‌های خطی را بیاموزانند. به ویژه نسل نورس و جوان که باید بتوانند از این میراث قوی و ماندگار بهره ببرد و در آینده نیز ما این کار را ادامه خواهیم داد.
رئیس موسسه فرهنگی اکو اضافه کرد: یکی دیگر از همکاری‌ها در آینده نزدیک با وزارت صنایع دستی گردشگری و میراث فرهنگی ایران و دیگر کشورها، موضوع حفظ عناصرمیراث فرهنگی است که تهدید فراموشی دارند. سندی را تهیه خواهیم کرد که این مسئله مهم بررسی و مشخص شود کشورها برای حفظ عناصر میراث فرهنگی که اگر به آن‌ها توجه نکنیم در سال‌های نزدیک از بین می‌روند، چه همکاری‌هایی انجام خواهند داد تا بتوانیم این عناصر فرهنگی را حفظ کنیم.
سرور بختی ضمن تشکر از همکاری‌های خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران (ایرنا) با موسسه فرهنگی اکو گفت: از شما می‌خواهیم در مرحله‌ای که وارد فضای مجازی شده‌ایم، پشتیبان ما باشید و برنامه‌هایی که در فضای مجازی داریم را حمایت کنید و پوشش بدهید. ایرنا نه تنها در ایران معتبر است، بلکه در تمام کشورهای منطقه اکو به ویژه کشورهای فارسی زبان مخاطب دارد.
سرور بختی با اشاره به اهمیت فرهنگ در حل تعارضات رسانه‌ای اضافه کرد: ما به عنوان یک موسسه فرهنگی از رسانه‌های کشورهای عضو اکو انتظار داریم  بیشتر پوشش مسائل فرهنگی و هنری و اجتماعی را بر عهده بگیرند و به نزدیک شدن مردم منطقه و از بین بردن بعضی سوء تفاهم‌ها کمک کنند چون دلیل این سوء تفاهم‌ها بی‌خبری از یکدیگر است. یکی از رسالت‌های رسانه‌ها پوشش اخبار فرهنگی، اجتماعی و ورزشی است که موجب نزدیکی میانه ملت‌ها خواهد شد و میان آنها منافع مشترک و تفاهم ایجاد می کند.