سایه سیاه کرونا بر سر زنجیره تولید و صادرات پسته

صنعت پسته جهان دارای گردش مالی چند میلیارد دلاری در سال است که با رشد محبوبیت جهانی پسته هر روز به ارزش بازار آن افزوده می‌شود.

یکی از مهم ترین رقبای ایران در بازار پسته، ‌آمریکا است. این دو کشور در دهه گذشته حدود ۷۰ تا ۸۰ درصد تولید سالیانه پسته در دنیا را به خود اختصاص داده‌اند.

ایران در حال حاضر به عنوان دومین صادرکننده پسته در جهان پس از آمریکا به شمار می‌رود که پس از ایران، هنگ کنگ، آلمان، ترکیه و بلژیک در رده های بعدی قرار دارند.

بازارهای هدف ایران در جهان شامل چین، امارات، هند، عراق، ترکیه، آلمان، ‌روسیه، پاکستان، قرقیزستان و ایتالیا است، البته آلمان اولین کشور هدف برای صادرات پسته ایرانی محسوب می‌شود.

دبیرکل انجمن پسته ایران در مرداد سال جاری اعلام کرد: از فروردین تا تیرماه امسال، ۳۵ هزار تن پسته به کشورهای خارجی صادر شد.

حسین رضایی بیان کرد:‌ ایران صنعت ۱۰ میلیارد دلاری پسته را دارد که  ۱.۵ تا ۲ میلیارد دلار آن در بازار است و برای حفظ این بازار باید تلاش کرد تا بقیه ۸ میلیارد دلار این محصول هدر نرود.

رضایی با بیان اینکه صادرات پسته از سال ۹۷ به شدت در حال کاهش است، افزود: در سال ۹۳ بالای ۵۴ درصد این محصول را صادر می‌کردیم، اما سال گذشته میزان صادرات به ۳۹ درصد رسید.

وی با اشاره به مصرف داخلی ۲۰ هزار تن پسته در کشور خاطر نشان کرد: تقریباً ۹۰ درصد پسته باید صادر شود.

در آمریکا نیز با شدت گرفتن موج کرونا، ‌میزان مصرف داخلی و صادرات پسته روند کاهشی به خود گرفته است.

به گزارش پایگاه خبری پرایمکس، ‌ میزان مصرف داخلی پسته در آمریکا در ماه جولای (۱۰ تیر تا ۱۰ مرداد ۹۹) حدود ۹ هزار تن بوده که در مقایسه با مدت زمان مشابه در سال گذشته میلادی با کاهش ۲ درصدی روبرو شده است. همچنین در مدت زمان یاد شده، میزان صادرات این محصول حدود ۷ هزار تن بود که در مقایسه با مدت زمان مشابه در سال گذشته ۶۵ درصد کاهش را نشان می دهد.

همچنین صادرات تجمعی تا پایان ماه جولای، حدود ۱۶۹ هزار تن بوده که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته با کاهش ۳۴ درصدی روبرو شده است.

آمارها حاکی از این است کل فروش پسته آمریکا از سپتامبر ۲۰۱۹ تا جولای ۲۰۲۰، حدود ۲۸۶ هزار تن بوده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۲۳ درصد افت داشته است.

داده‌های منتشر شده توسط فائو (خواربار و کشاورزی ملل متحد) نشان می‌دهد به سبب بحران آب، تخریب شبکه آب‌های زیرزمینی و تغییرات اقلیمی، میزان سهم ایران در تولید جهانی پسته در سال زراعی ۲۰۱۹-۲۰۱۸ حدود ۷ درصد تنزل کرده است.

در نتیجه افت صادرات پسته توسط ایران، ‌شماری از کشورها از جمله گرجستان، ازبکستان، جمهوری آذربایجان، ایتالیا، اسپانیا، چین،  استرالیا، قزاقستان، رومانی و اوکراین به سبب سودآور بودن بازار این محصول، ‌ به دنبال افزایش کشت و تولید پسته در زمینهای زراعی خود هستند که این مساله زنگ خطر برای این محصول را در ایران به صدا درآورده است و چنانچه ایران نتواند تدابیری را در این خصوص اتخاذ کند، ‌ رقبا می‌تواند گوی سبقت را در تولید طلای سبز از کشورمان بربایند.