مخالف نگاه بدبینانه به هنر هستم

سید محمد مجتبی حسینی، در گفت و گو با خبرنگار فرهنگی ایرنا، با تشریح ویژگیهای هنر به ویژه هنر نزد هنرمندان ایرانی، هنر را یکی از ویژگی‌های اصلی حفظ بقا در ایران دانست و گفت: ایران با همه مشکلاتی که داشته، بدون خلاقیت و بدون هنر، نمی‌شد در آن زیست و یکی از دلایل تعالی هنر در ایران، همین سخت‌کوشی و استعداد خارق العاده نسبت به هنر است.

وی با اشاره پیشینه تاریخی اقتصاد هنر، افزود: در منابع تاریخی متعدد آمده است که شهرهای مختلف فارس، بافته‌های خاص خود را با نام اختصاصی داشته‌اند اما اکنون حتی مسن‌ترهای شهر هم از پدران‌شان نام آن را نشنیده‌اند، در مستندات قاجاری آمده است که شهر کاشان، ۵ درصد کل مالیات کشور را پرداخت می‌کرده، این تنها صنایع خلاق، فرش و دست آفریده‌های مردمش بوده که این شکوفایی اقتصادی را به وجود آورده است.

حسینی در ادامه ،سند جامع فرهنگ و هنر را یکی از راه‌های شکوفایی اقتصاد هنر دانست و گفت: ستاد نقشه فرهنگی کشور، به ریاست معاون اول رییس جمهور، یکی از فعالیت‌هایی که دنبال می‌کند، تحقق سند جامع فرهنگی کشور است. ذیل فصل نهم آن، مقرر شده اسناد بالادستی بر اساس قوانین، تدوین شود و ابلاغ شده که معاونت هنری مسئولیت آن را بر عهده دارد.

وی افزود: جلسه اولی که تشکیل شد، مدیران مرتبط و دبیر محترم شورای هنر، مواضع کلان آن را مورد بحث قرار دادند و مقرر شد هر حوزه‌ای که باید به آن رسیدگی شود، قوانینی را تدوین کند، با اصحاب هنر در رشته‌های مختلف، گفت‌وگو تعامل کند و نهایتا با گردآوری آرای مختلف، نکات را در قالب قوانین بریزد و عرضه کند. در مراحل تصویب هم اصلاحاتی در نظر گرفته می‌شود.

جشنواره‌های بین‌المللی فرصت شناساندن هنر ایران هستند

حسینی، درباره همکاری‌های بین‎المللی معاونت هنری، با نهادهای دیگر، گفت: ما با سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی به توافق رسیده‌ایم که کمیته فعالیت مشترک برای اعزام هنرمندان و گروه‌های هنری و آثار هنری که به خارج کشور ارسال می‌شود، داشته باشیم و این شورا به صورت ترکیبی، موارد را بررسی و تصمیم‌گیری کند.

وی افزود: جشنواره‌های بزرگ ما که عنوان بین‌المللی هم دارند، مثل جشنواره فجر در عرصه‌های مد و لباس، موسیقی و تئاتر، جشنواره تئاتر خیابانی مریوان، جشنواره تئاتر کودک و نوجوان، جشنواره تئاتر عروسکی، خود دعوت همکاری از نهادهای بین‌المللی و هنرمندان دیگر هستند. برخی جشنواره‌ها که این عنوان را ندارند مثل جشنواره موسیقی نواحی، ما از ظرفیت آن استفاده می‌کنیم و با دعوت از نوازندگان، پژوهشگران موسیقی مقامی دنیا برای حضور در ایران و آشنایی با رشته‌های مختلف، فضایی چند وجهی می‌سازیم.

حسینی اضافه کرد: در رشته‌هایی که عنوان بین‌المللی دارند، می‌شود دو رویکرد داشت، یا صرفا دعوت از چند مهمان خارجی که این عنوان محقق شده باشد، یا مطالعه برای دعوت از گروه‌ها یا اشخاصی که بر اساس موضوعی ویژه بتوانند به فضای ما کمک کنند. سعی کردیم این روال را پیگیری کنیم، چون باید از این ظرفیت‌ها برای معرفی فرهنگ کشور استفاده کرد.

وی پتانسیل برنامه‌ریزی بین‌المللی برای هنرهای تجسمی در ایران را بسیار بالا دانست و ادامه داد: در حوزه هنرهای تجسمی، خاور میانه در سال‌های اخیر مورد توجه قرار گرفته، از ۱۰ هنرمند گران قیمت منطقه ۴ نفر ایرانی هستند و ۶ نفر متعلق به بقیه کشورها، آخرین حراج بین‌المللی هنرهای تجسمی که در امارات متحده عربی اتفاق افتاد، ۴۴ درصد از کل فروش آن متعلق به هنرمندان ایرانی بود.

معاون هنری وزیر فرهنگ، اظهار داشت: در مقوله اقتصاد ما می‌توانیم به اقتصاد خلاق فکر کنیم، مثل استارت آپ‌ها و دیگر برنامه‌های به روز شده، از سوی دیگر اقتصاد وابسته به صنایع فرهنگ و هنر، می‌تواند موثر باشد، مثلا تولید رنگ، تولید تجهیزات صوت و تصویر و نکته دیگر فروش آثار است و اشتغالی که در حوزه اقتصاد فرهنگ و هنر ایجاد می‌شود.

فقدان قانون، هنرمندان را محدود می‌کند

حسینی، نبود قوانین یاری رسان در بخش‌های مختلف را محدود کننده هنر دانست و گفت: قوانین و قواعد هنر نسبت به جامعه هنری محدود است، وجود اسناد بالا دستی، ظرفیت قانونی را برای فعالیت در این عرصه‌ها فراهم می‌کند و این امر ضروری است. مجموعه شرایط هنرمندان را که بررسی می‌کنیم، علی رغم تمام مشکلات، ظرفیت فوق العاده‌ای را می‌بینیم که استعداد رشد چشمگیری دارد، این مجموعه در سال‌های آینده بسیار موثر خواهد بود اما برای این که ما بتوانیم حداکثر بهره‌برداری منطقی و دقیق از این ثروت را داشته باشیم، از امروز باید برنامه‌ریزی کنیم.

زندگی بدون هنر، در ایران ممکن نیست

معاون امور هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در ادامه، اقتصاد فرهنگ و هنر را  عامل حفظ روحیه در تاریخ ایران دانست و گفت: زندگی بدون هنر در ایران ممکن نیست چراکه ایرانیان همواره با هنر عجین شده و براین اساس شکوفایی اقتصادی ناشی از صنایع خلاق را برای پیشرفت کشور رقم زده‌اند.

وی ادامه داد: برای الهام گرفتن و خلق آثار جدید، نقشی که هنر در همزیستی اقوام ایران در اقوام مختلف داشته باشد، بسیار مهم بوده است. این یکی از کارکردهای هنر است، هنری که باید درباره قوانین و مقررات و سیاست‌گذاری و برنامه‌های کلان آن فکر و از این فرصت مغتنم استفاده کنیم.
حسینی همچنین با اشاره به افزایش تئاترها، کنسرت‌ها و گالری‌ها در ۲۰ سال گذشته، ادامه داد: بازار مصارف فرهنگی رشد داشته است و می‌توان آن را از تولیدات تشخیص داد. به همین تناسب در آینده هم هنرمندان فعال خواهند بود. برای این که جامعه بتواند از آثار هنری بهتر و ارزشمندتر استفاده کند باید برنامه‌ریزی دقیق داشته باشیم. بنابراین ضرورت پرداختن به هنر، نگاه کارشناسی و بر اساس برنامه‌ریزی عمل کردن است. این موضوع با نگاه احساسی داشتن متفاوت است. ما باید  این ظرفیت را بشناسیم و از آن استفاده کنیم.

اولویت اول ما اتمام پروژه‌های نیمه تمام

معاون وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با اشاره به دیگر جزئیات هنر و خصوصیات هنرمندان ایرانی، درباره برنامه‌های آتی این معاونت ، اظهار داشت: اولویت اول ما اتمام پروژه‌های نیمه تمام است، ابنیه‌ای که مرمت آن را شروع کردیم، تا پایان امسال آماده بهره‌برداری شود، در امور ستادی، همه ساماندهی شوند. در تصحیح رویدادها طرح کلان ما ساماندهی رویدادها و جشنواره‌های هنری است که مطالعات آن انجام شده است و باید ببینیم تعطیلی رویدادها چه اجازه‌ای به ما می‌دهد.