موافقت‌نامه اوراسیا، آزمونی برای آماده‌سازی زیرساخت‌های مبادلات تجاری با جهان

حمید زادبوم روز یکشنبه در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی ایرنا درباره روند همکاری با اتحادیه اوراسیا، تصریح کرد: علاوه بر اعضای فعلی، کشورهای دیگری از جمله ازبکستان در حال مذاکره برای پیوستن به این اتحادیه هستند و برخی دیگر مانند سنگاپور و ویتنام و ایران نیز تنها قصد امضای موافقت‌نامه برای تجارت آزاد یا مبادلات اقتصادی دارند.
به گفته زادبوم، عضویت در اتحادیه اقتصادی مانند اوراسیا نیاز به ادغام گمرکی و اقتصادی دارد تا از نظر ویزا و کارت بازرگانی اتحادی ایجاد شود که طی کردن چنین مسیری زمان بر است.
وی با اشاره به اینکه در حال حاضر موافقت‌نامه ایران با اتحادیه اقتصادی اوراسیا موقت است، خاطرنشان کرد: در این قرارداد تعدادی اقلام فهرست شده است اما با نزدیک شدن به پایان سال اول،  مذاکرات برای تجارت آزاد آغاز می شود که محدوده بزرگتری از اقلام را در بر خواهد گرفت.
رییس سازمان توسعه تجارت با اشاره به مشکلات برای گسترش روابط با اتحادیه اقتصادی اوراسیا گفت: لجستیک یکی از مشکلاتی است که برای مبادلات تجاری باید به آن توجه کرد زیرا نمی توانیم تجارت را افزایش داده اما از همان سیستم قدیم استفاده کنیم.
وی افزود: زمانی که صادرات افزایش پیدا کند به دلیل آماده نبودن زیرساخت ها در مرزها ترافیک ایجاد می شود و روزها بار در پایانه های مرزی می ماند و امکان از بین رفتن یا کاهش کیفیت برخی اقلام وجود دارد زیرا جاده و کشتی متناسب با این افزایش نداریم و تعداد کامیون ها برای انتقال کالاها کافی نیست.
زادبوم تاکید کرد: برای توسعه تجارت با پنج کشور که قرار است شریک اقتصادی ما باشند باید لجستیک تجارت را نیز تقویت کرد زیرا توسعه لجستیک و زیرساخت های صادراتی با کشورهای شمالی ایران از جمله روسیه و قزاقستان به عنوان مهمترین کشورهای اتحادیه لازمه افزایش مبادلات تجاری است.
وی با تاکید بر اینکه افزایش همزمان زیرساخت های صادراتی و لجستیکی برای تجارت با اوراسیا یکی از الزامات ادامه موافقت‌نامه است، تصریح کرد: در حال حاضر برای توسعه تجارت و دستیابی به تجارت آزاد با این کشورها یکی از موانع زیرساخت های لجستیکی ایران است.
رییس سازمان توسعه تجارت یکی دیگر از مشکلات روابط تجاری، نه تنها با اوراسیا بلکه با جهان را زیرساخت ارتباطات و تعاملات مالی دانست و گفت: به دنبال یافتن راهی برای بهبود این روند هستیم زیرا اگر شبکه زیرساخت پولی به لحاظ تامین مالی تولید،  صادرات و پرداخت های بین کشورها توسعه پیدا نکند امضای هیچ موافقت‌نامه ای نمی تواند به توسعه روابط تجاری ایران با جهان کمک کند.
به گفته وی، ایجاد یک شبکه یا زیرساختی برای توسعه بانکی به طور مستقیم با موافقت‌نامه ارتباط پیدا نمی کند بلکه از الزامات انجام یک توافق محسوب می شود که در خصوص اوراسیا پیشنهاداتی برای همکاری های تامین مالی و بانکی انجام شده است.
زادبوم یکی از مشکلات را استاندارد سازی کالاهای ایران و پنج کشور اتحادیه اوراسیا معرفی کرد و گفت: با کمک کمیته ملی استاندارد، سازمان حفظ نباتات و سازمان دامپزشکی استانداردهای لازم را در محصولات کشاورزی بررسی کردیم تا نوعی تطبیق میان استاندارد ایران و اوراسیا به وجود بیاید و بر همین اساس کارگروهی تشکیل و در این زمینه فعالیت می کند.
وی همچنین همسان سازی اسناد تجاری را یکی از الزامات بهبود روابط تجاری با اتحادیه اوراسیا دانست و اظهار داشت: با همکاری بخش خصوصی و اتاق بازرگانی شهرها و استان هایی از جمله گیلان، آذربایجان شرقی، اردبیل، گلستان، مازنداران و به طور کلی استان های شمالی که بیشترین تعامل را با اوراسیا دارند باید برای همسان سازی اسناد تجاری تلاش کنند تا با شکل گیری وضعیت زیربنایی به بهبود مبادلات تجاری کمک کنیم.
رییس سازمان توسعه تجارت با اشاره به لزوم توجه صادرکنندگان به تجارت با اوراسیا تصریح کرد: تجار باید بازار این منطقه را ارزیابی و برای شناخت بیشتر آن تلاش کنند و ما نیز آمادگی لازم برای آموزش و ارائه اطلاعات به این افراد را داریم اما شرکت ها برای بازاریابی خود باید به جمع آوری اطلاعات و تسلط بر بازار اوراسیا و مقررات آن برای توسعه تجارت اقدام کنند.
به گفته وی، موافقت‌نامه ایران با اتحادیه اقتصادی اوراسیا ساختار اولیه برای بهبود تجارت صادرکنندگان محسوب می شود و از آبان ماه سال جاری نیز در تجارت آزاد با این منطقه مذاکرات آغاز خواهد شد؛  اگر این قرارداد به امضا برسد اما صادرکننده رغبتی به همکاری نداشته باشد اتفاق قابل توجهی شکل نخواهد گرفت.
زادبوم با اشاره به اینکه امضای موافقت‌نامه برای منفعت تاجر، تولید کننده و صادرکننده انجام می شود، خاطرنشان کرد: با وجود تمام تلاش های سازمان توسعه تجارت عده ای از تجار به دنبال شناخت بازار نیستند و در نتیجه بهبودی حاصل نمی شود.  
وی اظهار امیدواری کرد که به زودی برای گسترش تجارت با اوراسیا و جهان به زیرساخت های  که لازمه تجارت است توجه شود که بخشی از آنها به نگارش درآمده تا با امضای موافقت‌نامه تجارت آزاد با این موانع برای توسعه مواجه نباشیم.

به گزارش ایرنا، قرارداد تشکیل اولیه اتحادیه اقتصادی اوراسیا در ۲۹ مه ۲۰۱۴ میان کشورهای روسیه، بلاروس و قزاقستان منعقد و جایگزین اتحادیه گمرکی اوراسیا شد و سپس کشورهای ارمنستان و قرقیزستان نیز به عضویت آن در آمدند. 
این اتحادیه کار خود را به طور رسمی از اول ژانویه ۲۰۱۵ آغاز کرد. کشورهای عضو اورآسیا هم اکنون ۲۰ میلیون کیلومترمربع مساحت و بیش از ۱۸۳ میلیون نفر جمعیت دارند که ۵.۲ درصد جمعیت جهان است. 

اجرای موافقت نامه موقت تجاری بین ایران و کشورهای عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا از پنج آبان ماه ۹۸ آغاز شده است.