نمایشگاه گردشگری؛ بی رمق اما امیدوار

سیزدهمین نمایشگاه گردشگری تهران و سی‌وسومین نمایشگاه صنایع دستی درحالی به ایستگاه پایانی رسید که برای نخستین باراین دو حوزه در کنار یکدیگر نمایشگاهی مشترک برگزار کردند.

آنچه مسلم و بدیهی است هراستان با ظرفیت‌هایی که در بخش بوم‌گردی، خدمات حمل و نقل، اقامت و صنایع دستی و … داشت را در معرض دید عموم علاقه مندان گذاشتند.

نمایشگاه چه اهدافی را دنبال می‌کرد؟

سیزدهمین نمایشگاه بین المللی گردشگری و صنایع وابسته با هدف آشنایی و ارائه امکانات و نوآوری ها و ظرفیت‌های کشور در زمینه‌های مختلف سفر و گردشگری، ترغیب و تشویق افراد و شرکت‌های دولتی و خصوصی، متخصصان و متولیان امر به فعالیت و مساعدت در رشد و گسترش صنعت توریسم و شناسایی موانع و نقاط ضعف این حوزه و رفع آن‌ها در محل دائمی نمایشگاه های بین المللی تهران به مدت چهار روز برگزار شد.

آشنایی و معرفی داشته ها، امکانات و ظرفیت های کشور در حوزه‌های گوناگون صنعت گردشگری و صنایع دستی، شناسایی مشکلات، موانع و نقاط ضعف موجود در حوزه گردشگری، ترغیب و تشویق افراد، شرکت‌ها و موسسات به ورود و فعالیت در این دو بخش و وادار کردن سازمانهای دولتی متولی گردشگری به حمایت و مساعدت از دست اندرکاران، ایجاد زمینه‌های مناسب به منظور بهره گیری از ظرفیت های گردشگری و ایجاد اشتغال در کشور که ناشی از تحولات صنعت گردشگری است و بهره مندی از سطح بسیار بالای درآمدزایی این صنعت از جمله اهداف برگزاری این نمایشگاه بود.

حاضران نمایشگاه

گروه ها کالاهایی که در نمایشگاه امسال گردشگری عرضه شد، عبارت بود از انواع تجهیزات سفر نظیر وسایل کمپینگ، چمدان، باربند، چادر، تجهیزات روشنایی، کاروان و یدک کش، انواع خودروهای مسافربر،  خدمات گردشگری الکترونیکی، هتل‌ها و دهکده‌های توریستی، صنایع دستی و هنری، آژانس‌ها و شرکت‌های خدمات مسافرتی، خطوط هوایی، دریایی، زمینی و ریلی از جمله این کالاها بود.

اختصاص ۱۳سالن به ۹۸۵ شرکت داخلی و۶۰ نمایندگی خارجی

حدود ١٣ سالن به نمایشگاه امسال اختصاص داده شده که ٩٨۵ شرکت داخلی از بخش هایی چون بومگردی، هتل، آژانس‌های مسافرتی، تشکل‌های خصوصی، مناطق آزاد، نشریات تخصصی سفر، دهکده‌های توریستی، تجهیزات سفر، شرکت‌های اکوتوریستی، گردشگری سلامت و ورزشی و حمل و نقل و حدود ۶۰ شرکت به نمایندگی از کشورهای خارجی در آن حضور دارند. این نمایشگاه بیشتر فرصتی برای گردشگری و سفرهای داخلی است، در نتیجه به بخش خصوصی پیشنهاد شده با تنوع‌بخشی در مقصد و سفرها در این نمایشگاه حاضر شوند.

نمایشگاه و پیرامون

برگزاری جشنواره‌های موسیقی اقوام، عشایری، غذا و معرفی جاذبه های گردشگری ایران را در کنار کارگاه‌های گردشگری ادبی، دیجیتال مارکتینگ، بسته‌بندی و برندسازی شخصی، گردشگری ماجراجویانه، گردشگری خوراک، توسعه پایدار گردشگری روستایی و کشاورزی و گردشگری تجربه‌گرا و همچنین نشست انجمن صنفی آژانس‌های مسافرتی را از برنامه‌های جنبی نمایشگاه گردشگری تهران بود.

البته سیاه‌چادرهای عشایری یکی از جاذبه‌های گردشگری در محوطه و فضای باز نمایشگاه بود که در آنها زنان روستایی به پخت آش و یا نان و شیرینی‌های محلی و فروش آنها مشغول بودند. اجرای موسیقی محلی استان های مختلف، معرفی جاذبه های تاریخی و طبیعی، صنایع دستی، غذاهای محلی و … از مناظر زیبای این نمایشگاه بود. 

طلا و جواهر میهمان نمایشگاه

در مجموعه نمایشگاه بین المللی، سالن هایی به طلا و جواهرسازی نیز اختصاص داده شد که ارتباطی به نمایشگاه گردشگری و صنایع دستی نداشت. سالن های اختصاص داده شده به این نمایشگاه ۶، ۷، ۱۸، ۲۰، ۲۱، ۲۲، ۳۸، ۳۸A، ۳۸B، ۴۰، ۴۱، ۴۴A و ۴۴B است که بیشتر در بخش جنوب غربی و جنوبی این مجموعه قرار  داشت که البته فواصل این غرفه‌ها از یکدیگر زیاد بود.

فرازو نشیب های نمایشگاه

هرچند برگزاری این رویداد بزرگ فرهنگی و هنری موافقان و مخالفانی داشت که هریک به نوبه خود دلایل و توضیحاتی را ارائه می کنند اما آنچه مسلم است اینکه با توجه به پتانسیل و ظرفیت های موجود حوزه گردشگری و صنایع دستی کشورانتظار می رفت امسال نسبت به سال های گذشته بیشتر مورد توجه همگان به ویژه مسئولان قرار می‌گرفت که حداقل با بازدیدی در کمترین زمان اهتمام خود به مقوله گردشگری و صنایع دستی را ابراز می داشتند که اینگونه نشد و نمایشگاهی با این وسعت بجز روز افتتاحیه، تنها میزبان عده ای از مردم و بازدیدکنندگان بود و در نهایت بی سرو صدا به کار خود پایان داد.

شاید یکی از ایرادهای اصلی که بیشترغرفه داران به آن اذعان داشتند، جانمایی نامناسب و پراکندگی غرفه‌ها در این نمایشگاه بود. برخی از غرفه داران باسابقه بخش صنایع دستی که از استان‌های مختلف برای حضور در این نمایشگاه حضور پیدا کردند، به خبرنگار ایرنا، اعلام کردند که امسال پراکندگی غرفه‌ها زیاد و برای بازدید کنندگان حضور در تمام غرفه‌ها کار سختی بود.

همچنین یکی از دیگر از مسائلی که غرفه داران حوزه گردشگری و صنایع دستی از آن گلایه داشتند، ساعت نامناسب برگزاری آن بود، یکی از غرفه داران صنایع دستی که از استان فارس و شهر شیراز برای حضور در این نمایشگاه آمده بود، گفت: ساعت کار نمایشگاه از نمایشگاه از ساعت ۹ تا ۱۷ اعلام شد که قطعا بسیاری از کارمندان امکان حضور نداشتند.

یکی دیگر غرفه داران حوزه گردشگری نداشتن تبلیغات محیطی را یکی از ایرادهای اصلی نمایشگاه اعلام و افزود: در سطح شهر تبلیغ برگزاری این نمایشگاه وجود ندارد و مردم عادی باید از کجا می دانستند که چنین نمایشگاهی برگزار شده است.

اقتصاد بدون نفت با تکیه بر گردشگری و صنایع دستی

هر چند همه تلاش‌ها در برگزاری این نمایشگاه درمسیر توسعه بسترهای آنلاین عرضه محصولات سفر و توریسم و بالندگی فعالان گردشگری از جمله شرکای تجاری، برگزار کنندگان تور، آژانس‌های مسافرتی و وب سایت‌های گردشگری و هتلداری صورت گرفت اما آنچه ملسم است اینکه در نهایت به رشد سطح خدمات آنلاین و آفلاین گردشگری، توزیع یکپارچه سرویس های گردشگری میان سرویس دهندگان و سرویس گیرندگان، مقابله با انحصارگرایی، افزایش بازار فروش، افزایش سهم این صنعت در رشد سرانه ملی و رونق صنعت سفر و گردشگری و داشتن نگاه ملی منجر خواهند شد.

روزهای برگزاری نمایشگاه فرصت مناسبی جهت ایجاد ارتباط‌هایی جدید و موثر میان مجموعه‌های حاضر در نمایشگاه بود که در یک آسیب شناسی و نظرسنجی باید درباره خروجی این رویداد بزرگ برای برنامه ریزی وبا رفع نقاط  ضعف و تبدیل به نقطه قوت مسیری نوین برای برپایی نمایشگاهی توانمند با دستاوردهای بهتر و برتر نسبت به گذشته را ترسیم کرد.

گردشگری پل پیوند و شناخت ملت ها

وزیر میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری نیز معتقد است: گردشگری پیش از توسعه اقتصادی سبب رشد صلح پروری، شناخت و پیوند بین ملت‌ها و در نتیجه به رابطه خوب بین دولت‌ها کمک می‌کند.

علی اصغر مونسان می افزاید: صنعت گردشگری ابعادی فراتر از اقتصاد دارد؛ ابعاد فرهنگی و اجتماعی وجوه مهمی از گردشگری برای نظام جمهوری اسلامی ایران است بنابراین هنگامی که فرهنگ یک کشور به سایر ملل برود فراتر از کارکرد اقتصادی بوده و کارکرد فرهنگی و اجتماعی به همراه دارد.

در شرایطی کنونی که در تحریم های ظالمانه قرار داریم نمایشگاهی با این وسعت می تواند نقش بی بدیلی را در معرفی ظرفیت ها و توانمندیهای کشور را همراه داشته و از همه مهمتر با توجه به گستردگی مرز جغرافیایی و چهار فصل بودن ایران اسلامی و همچنین وجود مناطق مختلف گردشگری در سطح کشور و از طرفی وجود اماکن تاریخی، آثار باستانی و موزه های مختلف می توانند همگی قطب مهمی برای درآمد زایی و عملی کردن شعار درآمد زایی و عدم وابستگی به اقتصاد بدون نفت ایفا نمایند که با همت و تلاش همگان می توان افق های روشنی را برا یاین مرزو بوم رقم زد.

سیزدهمین نمایشگاه گردشگری تهران از ۲۳ تا ۲۶ بهمن‌ماه در محل دائمی نمایشگاه های بین المللی تهران برگزار شد.