جهش قزوین به سوی کشاورزی مدرن

پیشروی به سمت کشاورزی مدرن امروزه به یک سیاست مهم برای دولت ها تبدیل شده است، چرا که با رشد جمعیت و افزایش و تنوع مصرف غذا و همچنین محدودیت در منابع آب و خاک دیگر تکیه به کشاورزی سنتی توجیه ندارد و ارتقای بهره وری و کاهش هزینه ها و افزایش تولید و در اختیار گرفتن بازارهای خارجی می طلبد که کشورها به سمت کشاورزی مدرن و پیشرفته پیش بروند.

در همین راستا، اجرای سامانه های آبیاری نوین با هدف صرفه جویی در مصرف آب و افزایش عملکرد و ارتقای بهره وری و همچنین کشت های گلخانه ای امروزه از مصادیق کشاورزی مدرن شناخته می شوند و اهمیت این موضوع در کشور ما که با محدودیت در منابع آبی روبروست دوچندان می شود.

طی هفت سال اخیر و در دولت تدبیر و امید توجه خاص و ویژه ای به این ۲ شاخص در کشاورزی استان قزوین شده و اتفاقات بی سابقه ای در این خصوص رخ داده که نشان از عزم دولت یازدهم و دوازدهم در راستای حمایت از کشاورزی و جهش تولید دارد.

فاطمه خمسه رئیس سازمان جهاد کشاورزی قزوین در گفت و گو با خبرنگار ایرنا به تشریح دستاوردهای مهم دولت تدبیر و امید در حوزه کشاورزی در استان قزوین در این ۲ شاخص پرداخت که ماحصل آن در زیر آمده است:

ایرنا: در دولت یازدهم و دوازدهم چه فعالیتی در زمینه تجهیز اراضی کشاورزی استان قزوین به آبیاری مدرن انجام شده است؟

نزدیک به نیمی از آبیاری مدرن اراضی کشاورزی استان قزوین معادل ۲۶ هزار هکتار در دولت تدبیر و امید انجام شده است

یکی از سیاست های اصلی و مهم دولت دکتر روحانی در آغاز کار تقویت و رونق بخش کشاورزی و تلاش برای رفتن به سمت کشاورزی مدرن بود و در همین رابطه شاهد اختصاص اعتبارات قابل توجهی بودیم به گونه ای که عمده سهم مالی تامین اجرای طرح های آبیاری نوین در این مدت مربوط به دولت بود.

در همین راستا یکی از اولویت های تعیین شده برای وزارت جهاد کشاورزی اجرای روش های آبیاری مدرن بود به طوری که در آغاز کار دولت ۲۹ هزار هکتار از اراضی کشاورزی استان قزوین به آبیاری مدرن مجهز بود اما اکنون ۵۵ هزار هکتار از اراضی کشاورزی استان قزوین به آبیاری نوین مجهز شده اند و باید اذعان کرد نزدیک به نیمی از این مقدار در دولت تدبیر و امید اجرایی شده که با وجود محدودیت منابع مالی این اقدام یک کار بزرگ و خدمتی ماندگار به کشاورزی قزوینی است.

ایرنا: فواید و مزایای اجرای این طرح ها برای بخش کشاورزی قزوین چه بوده است؟

یکی از دغدغه های اصلی ما در حوزه  حفظ و تقویت بخش کشاورزی مدیریت بهره برداری منابع آبی بوده است.

بخش قابل توجهی از آب مصرفی بخش کشاورزی قزوین از محل سفره های زیرزمینی تامین می شود و همچنین استفاده از روش های سنتی مانند آبیاری غرقابی موجب هدر رفت بخش زیادی از آب به عنوان یک سرمایه ارزشمند می شود بنابراین اجرای طرح های آبیاری نوین مصرف آب در بخش کشاورزی را بهینه کرده و موجب صرفه جویی قابل توجه در مصرف آب می شود.

در حال حاضر با اجرای سامانه های آبیاری نوین در استان سالانه شاهد صرفه جویی ۱۲۰ میلیون متر مکعبی آب در بخش کشاورزی هستیم که این رقم با گسترش میزان اجرای روش های آبیاری نوین افزایش می یابد.

ایرنا: یکی از راه های رسیدن به کشاورزی مدرن توسعه و گسترش کشت های گلخانه ای است، در این حوزه چه اتفاقاتی در استان قزوین طی هفت سال اخیر رقم خورده است؟

احداث شهرک گلخانه ای نودهک تاکستان از مصوبات سفر رئیس جمهوری به قزوین است که فاز نخست آن عملیاتی و به سرمایه گذاران واگذار شده است

بزرگترین اتفاق در این بخش را باید احداث و آماده سازی اراضی شهرک گلخانه ای نودهک تاکستان یاد کرد که فاز نخست آن در سطح ۷۰ هکتار با استفاده از اعتبارات دولتی تخصیص یافته در سال گذشته اجرا و عملیاتی شد.

این طرح بزرگ کشاورزی از مصوبات سفر رئیس جمهوری به استان قزوین در سال ۹۵ بود که تحول خوبی در کشاورزی استان ایجاد خواهد کرد.

اراضی فاز اول این مجموعه بزرگ گلخانه ای به سرمایه گذاران واگذار شده و به زودی آماده سازی فاز دوم آن به وسعت ۲۵۰ هکتار آغاز خواهد شد و با آغاز اجرای طرح های گلخانه ای در آن، طی سال جاری یا سال آینده شاهد تولید محصولات کشاورزی در این مکان خواهیم بود که گامی مهم در پیشبرد سیاست های اقتصاد مقاومتی و همچنین تحقق جهش تولید در بخش کشاورزی استان قزوین خواهد بود.

ایرنا: قبل از احداث این شهرک گلخانه ای، وضعیت کشت گلخانه ای در استان قزوین به چه شکل بود؟

واحدهای گلخانه ای استان قزوین تا قبل از این در مجموع دارای حدود ۶۰ هکتار مساحت بودند که با احداث این شهرک گلخانه ای و آغاز به کار طرح های تولیدی آن به زودی این رقم به بیش از ۲ برابر افزایش می یابد، البته هدف گذاری و افق این شهرک رسیدن به هزار هکتار مساحت است.

سرمایه گذاران دیگری نیز در سایر نقاط استان قزوین در این حوزه شروع به کار کرده اند و امسال را باید سال جهش گلخانه ها برای قزوین نامید.

هم اکنون سالانه حدود ۹ تا ۱۰ هزار تن محصولات گلخانه ای در استان قزوین به تولید می رسد که با آغاز به کار واحدهای گلخانه ای شهرک نودهک و همچنین فعالیت سرمایه گذاران جدید در سایر نقاط استان این رقم در آینده ای نزدیک به بیش از ۱۰۰ درصد افزایش می یابد که در صورت برنامه ریزی مناسب می تواند بخش عمده آنها به کشورهای همسایه و همچنین روسیه صادرات شود و ارزآوری قابل توجهی را برای کشور به ارمغان بیاورد.

ایرنا: چه اقدامی در خصوص حمایت از سرمایه گذاران کشت های گلخانه ای در استان قزوین انجام شده و در دستور کار قرار دارد؟

توسعه کشت گلخانه ای از اولویت های وزارت جهاد کشاورزی و از تاکیدات دولت است و در همین راستا نیز اراضی دارای زیرساخت در شهرک گلخانه ای آماده سازی شده و در اختیار سرمایه گذاران متقاضی قرار گرفته است.

اقدام و حمایت دیگر در حوزه سرمایه گذاری در این بخش معرفی سرمایه گذاران واجد شرایط برای دریافت تسهیلات بانکی است و از سویی دیگر اخیرا به اراضی واجد شرایط و دارای آب مجوز احداث گلخانه های کوچک مقیاس نیز داده می شود.

در سال گذشته ۱۶۶ سرمایه گذار در بخش گلخانه در استان قزوین جذب شد که امیدواریم روند رو به رشد جذب سرمایه گذاران این بخش را در سال جاری نیز شاهد باشیم. 

یکی از مشکلات کشاورزی قزوین فقدان یک پایانه مدرن و مجهیز صادراتی است، برای رفع این مشکل چه اقدامی انجام شده است؟

یکی از نیازهای اساسی کشاورزی قزوین برخورداری از چنین پایانه ای است که البته از طریق بخش خصوصی به ظرفیت بیش از ۱۰۰ هزار تن در دست احداث قرار دارد و امیدواریم هرچه زودتر مورد بهره برداری قرار بگیرد.

در حال حاضر صادرات برخی محصولات کشاورزی قزوین به دلیل نبود پایانه مناسب از دیگر نقاط کشور انجام می شود اما با ایجاد این پایانه یک ظرفیت قابل توجه برای صادرات محصولات فراهم می شود که به رونق کشاورزی و تقویت سرمایه گذاری در این بخش در استان کمک می کند.

دشت قزوین از جمله دشت های حاصلخیز و دارای یک ظرفیت عظیم در بخش کشاورزی است که مقام معظم رهبری نیز در سفر خود به این استان به آن اشاره کردند، برای حفظ و ارتقای قابلیت های کشاورزی این دشت چه تصمیمات و تهمیداتی اتخاذ شده است؟

اجرای سیاست های سازگاری با کم آبی در دشت قزوین از امسال کلید خورده و به حفظ و تقویت بخش کشاورزی در این دشت کمک می کند

دشت قزوین از یک پتانسیل بالا برای تولید انواع محصولات کشاورزی برخوردار است و به واسطه آن باید قزوین را یک استان زرخیر دانست.

مهم ترین برنامه ما برای حفاظت از اراضی دشت قزوین و بهره وری مناسب از آن اجرای الگوی کشت است و در همین راستا تلاش داریم تا ضمن سرعت بخشیدن به طرح های آبیاری نوین در اراضی این محدوده، با استفاده از فناوری های نوین و تغییر ارقام زیر کشت، ضمن بهره وری در منابع آب و خاک و بدون گسترش سطح زیر کشت، تولید محصولات را در درجه اول حفظ و در درجه دوم افزایش دهیم.

اجرای سیاست های سازگاری با کم آبی در بخش کشاورزی نیز از امسال در دشت قزوین در حال پیگیری است که گامی برای حفظ قابلیت های کشاروزی در این دشت حاصلخیز است.

در همین راستا در یک برنامه کلی تر با مشارکت سازمان جهاد کشاورزی و همراهی دستگاه هایی چون سازمان برنامه و بودجه و شرکت آب منطقه ای برنامه ای تحت عنوان “تاک” را در دستور کار داریم که با سیاست یکپارچه سازی اراضی و اجرای الگوی کشت تلاش دارد تا بهره وری در دشت قزوین را به حداکثر رسانده و این دشت را از تهدیدات موجود نجات دهد.

این طرح طی یک بازه زمانی ۱۰ ساله اجرا می شود که امسال سال نخست آنرا پشت سر می گذاریم.

افق و دورنمای کشاورزی قزوین را چه طور می بینید؟

استان قزوین کمتر از یک درصد مساحت کشور را تشکیل می دهد اما حدود چهار تا پنج درصد محصولات کشاورزی کشور را تولید می کند که این مساله بیانگر ظرفیت های بالای کشاورزی در این استان است.

با سرمایه گذاری های خوب انجام شده در این استان طی سال های اخیر چه در حوزه زیرساخت و چه در بخش تولید آینده خوبی را برای کشاورزی قزوین چه در بخش دام و طیور، چه در زراعت و چه در حوزه باغبانی متصور هستم به گونه ای که این استان می تواند در آینده نه چندان دور به یکی از قطب های کشاورزی مدرن و پیشرفته ایران تبدیل شود و نقش ملی بیشتری را در این حوزه پیدا کند.