فرش آیینه‌ای از فرهنگ و تاریخ ایران

علیرضا اسماعیلی روز سه شنبه در نشست خبری همایش «فرش، سنت، هنر» با اشاره به ماهیت فرش در شناخت هویت و تاریخ کشور، گفت: فرش دستباف عمومی‌ترین و مردمی‌ترین هنر ایران بوده که همواره جلوه‌گاهی از ذوق و ادراک هنرمندان ایرانی در جهان است.

وی  با اشاره به نقش علم در ارتقای جایگاه هنرهای سنتی در کشور همچون فرش گفت: در فضای آموزشی کشور رشته‌های متعددی در سطح کارشناسی و ارشد ایجاد شد است که هنرجویان و علاقه مندان می توانند درد شاخه‌های مختلف هنری به صورت علمی تحت آموزش قرار گیرند تا در یک بستر خلاقانه شاهد شکل گیری طرح ها و نقش‌های جدیدی باشیم.

او ترجمه آثاری با موضوع فرش ایرانی را از فعالیت‌های فرهنگستان هنر برشمرد و گفت: همایش «فرش، سنت، هنر» در راستای فعالیت های این مجموعه است که در کنارنمایشگاه ها، ساخت فیلم‌های مستند و انجام مقالات پژوهشی انجام شده است.

اسماعیلی به پتانسیل فرش در اقتصاد کشور اشاره کرد و گفت: فرش در طول تاریخ نقش مهمی در اقتصاد کشورداشته است و افراد زیادی در تولید فرش و تجارت آن به صورت مستقیم و غیرمستقیم درگیر هستند که می توان مدعی شد که هیچ هنری  به لحاظ  فراگیری به اندازه فرش نیست و همین امر می تواند اهمیت فرش در مبحث اشتغالزایی را نشان دهد.

رئیس گروه هنرهای سنتی و صنایع دستی فرهنگستان هنر در تشریح جایگاه فرش گفت: هنری که قدرت ایجاد ارتباط میان زندگی مادی و معنوی ایجاد کند ماندگار خواهد بود. فرش به خاطر تلازم آن با زندگی روزمره و ارجاع‌ به زندگی اخروی است که جایگاه خود را در فرهنگ و آداب و رسوم ایرنانیان و مسلمانان حفظ کرده است. فرش بازتاب عرش و بازتاب جهان مینوی بوده و به همین دلیل یک ایرانی باید آن را در منزل خود و زیر پایش پهن می کرد.
حسن بلخاری با گلایه از دست دادن جایگاه تولید فرش ایرانی در جهان گفت: متأسفانه در حدود ۷۰ سال گذشته، سروری و استادی خود را در صنعت فرش جهان را از دست دادیم عبارت صنایع دستی ارتباطی با صنعت ندارد چون ظهور ایده و انتزاع در خلق یک بافنده مهم می شود.
بلخاری در پایان ابراز امیدواری کرد که با حمایت دولت از فرش سنتی و دستباف موجب حضور بیشتر آن در خانه ها شود و همچنین  با برپایی همایش‌های مانند «فرش، سنت، هنر» در راستای احیای این جایگاه اتفاق های مفیدی شکل بگیرد.
دبیر علمی همایش «فرش، سنت، هنر» در این نشست در تشریح اهداف این رویداد گفت: هدف اصلی این رویداد هویت بخشی به فرش دستباف با یادآوری ویژگی های متمایزکننده آن است که در فرم و محتوای آن قابل تامل است.
تورج ژوله، سنت و هنر را 2 ویژگی فرش مهم فرش ایرانی برشمرد و گفت: با این محوریت موضوعات در فراخوان همایش در سه بخش علمی، نمایشگاهی و فیلم تقسیم بندی شد و آثار منتشر شده این همایش بر فرش دستباف متمرکز است و تابلوفرش بافی در کنار نمایشگاه گره بافته‌های سنتی و تصویری بخش های مهم دیگر نمایشگاه است.
ژوله گفت: فیلم‌هایی که طی یک قرن اخیر با موضوع فرش تولید شده است، با نظارت دبیر علمی این بخش علیرضا قاسم خان نیز مورد نقد و بررسی قرار می  گیرد و در جریان برگزاری این همایش به نمایش خواهیم گذاشت و نشست‌هایی تخصصی را برگزار خواهیم کرد تا ببینیم آیا فیلمسازان ما نگاهی صحیح و منبعث از سنت و هنر را به فرش ایرانی داشتند.
دبیر علمی همایش «فرش، سنت، هنر» با تاکید بر انجام پروژه های تحقیقانی در دانش فرش گفت: آلمان در زمینه فرش پرچمدار بوده است به عبارتی که دانش فرش ما چیزی حدود یک قرن از دنیای غرب عقب است که البته در کشور حدود دو دهه  اخیر با شکل گیری نظام آموزشی وعلمی در هنرهای سنتی همچون فرش و ایجاد طرح مقطع دکتری فرش توانستیم تولیدات علمی موثری را انجام دهیم.
ژوله با اشاره به مشکلات بیماری کرونا در برگزاری این رویداد گفت: اگر کرونا مانع از برگزاری فیزیکی برنامه‌های این همایش شود، تمهیدات لازم را برای برگزاری آنلاین این رویداد اندیشیدیم و از این حیث خللی در برپایی همایش وجود نخواهد داشت.

 نشست خبری همایش «فرش، سنت، هنر» با حضور تورج ژوله دبیر علمی همایش، علیرضا اسماعیلی سرپرست فرهنگستان هنر و حسن بلخاری رئیس گروه هنرهای سنتی و صنایع دستی فرهنگستان هنر پیش از ظهر امروز در این فرهنگسرا برگزار شد.