شعله کرونا در خرمن صنایع دستی بوشهر

صنعت‌گران صنایع دستی استان بوشهر از هنر سرانگشتان خود کسب درآمد می‌کنند اما تعطیلات اجباری کرونایی آموزش، تولید و فروش آنها را تحت تاثیر قرار داده تا جایی که فروش دست ساخته‌ها را به صفر رسانده‌است.

براساس گفته مسئولان صنایع دستی استان بوشهر از چهار ماه گذشته که ویروس ناخوانده کرونا شایع شده جشنواره‌ها و نمایشگاه‌های صنایع دستی را به تعطیلی کشانده و مرزهای صادراتی را بسته‌است و این اتفاق نامیمون عرضه صنایع دستی استان بوشهر را به شدت کاهش داد، طوریکه براساس اعلام اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری  صنعتگران این استان ۶ میلیارد تومان در روزهای کرونایی زیان دیده‌اند.

معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی استان بوشهر گفت: یکهزار نفر در استان بوشهر به صورت رسمی در رشته‌های حصیربافی، صنایع دستی دریایی، گلیم بافی، عبا بافی، سفال و معرق فعالیت دارند.

لیلا رحیمی اضافه کرد: ۷۵ درصد از محصولات صنایع دستی استان بوشهر را بانوان تولید می‌کنند که میزان بالایی از اشتغال روستایی را شامل می‌شود.

وی گفت: صنایع دستی استان بوشهر جایگاه خود را در عرصه ملی و بین‌المللی یافته است طوریکه اکنون هنر دست سفالگران بوشهری به گالری‌های پاریس راه یافته‌است و حصیر و صنایع دستی دریایی آن زینت بخش فضای معماری شهرهای بزرگ است و در بهترین گالری‌های پایتخت به فروش می‌رسد.

معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی استان بوشهر بوشهر با اشاره به برگزاری ۱۶ نمایشگاه در سال گذشته افزود: بیشتر فروش صنایع دستی استان بوشهر در جشنواره‌ها و نمایشگاه‌ها است و صنعت‌گران از تعطیلی‌های پس از شیوع کرونا بسیار آسیب دیده‌اند.

رحیمی بیان کرد: فروش صنایع دستی در بازارچه‌های عرضه و فروش موقت تابستانی، نمایشگاه روز جهانی صنایع دستی، روز ملی خلیج فارس، دهه کرامت، دهه فجر و شب یلدا در سال گذشته معادل پنج میلیارد و ۸۲۹ میلیون و ۹۵۰ هزار ریال بود.

وی ادامه داد: این فروش تنها در بازارچه نوروزی ۹۸ معادل ۲۱ میلیارد و ۲۷۷ یلیون و ۷۰۰ هزار ریال بود.

معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی استان بوشهر گفت: اقداماتی که در سال گذشته در زمینه آموزش‌های آنلاین صورت گرفت می‌تواند بستر مناسبی را در دوره شیوع کرونا در اختیار صنایع دستی قرار دهد.

درآمد صفر عبابافی در روزهای کرونایی

عبابافی صنعت نساجی سنتی استان بوشهر است که توانسته است روستای بحیری شهرستان دشتی این استان را در سطح ملی و فرا ملی بر سر زبان‌ها بیندازد، تولیدات دست صنعت‌گران این روستا صادراتی است و مقصد آن بازارهای کشورهای حوزه خلیج است، اما با توقف صادرات باعث شده تا این صنعت دستی بومی استان حال و روز خوشی نداشته باشد.

محمد فقیه فعال جوان عرصه عبابافی گفت: ۹۰ درصد از عبای تولید شده در استان بوشهر در بازارهای کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس به فروش می‌رسد و با توجه به محدودیت‌های ترددی اعمال شده این کشورها پس از شیوع کرونا این بازار به طور کامل از دست رفته‌است.

قیه اضافه کرد: فروش عبای شرکت تعاونی روستای بحیری در چهار ماه مشابه ۹۷-۹۸ به میزان ۵۰۰ میلیون تومان بود اما این میزان در چهار ماه ۹۸-۹۹ به صفر رسیده‌است.

وی گفت: نزدیک به ۶۰ نفر از اهالی روستای بحیری به شکل مستقیم به عبابافی اشتغال دارند و اقتصاد آنها در گرو این صنعت است.

بیکاری فعالان صنایع دستی دریایی 

صنایع دستی دریایی هنری است که در آن نزدیک‌ترین ارتباط میان هنرمند و مواد اولیه وجود دارد، تولید و تزئین انواع رومیزی، تابلو و مجسمه، آباژور، لوستر، چراغ خواب، گلدان و محصولات متنوع دیگر با صدف در بسیاری از بنادر استان بوشهر رواج دارد، اما تعطیلی بازارچه‌های داخلی و صادرات خارجی این هنر صنعت به دلیل شیوع و همه گیری ویروس کرونا بسیاری از فعالان آن را به بیکاری کشانده‌است.

هرا ابوذر فعال صنایع دستی دریایی در شهرستان دیر گفت: من و همکارانم در قالب شرکت تعاونی علاوه بر تولید و فروش داخلی صنایع دستی، صادرات صنایع دستی دریایی به عمان و قطر نیز به صورت گمرکی و چمدانی داشتیم که اکنون بطور کامل متوقف شده‌است.

وی افزود: صنایع دستی استان بوشهر در بازارچه نوروزی ۹۸ فروش بسیار خوبی داشت، طوریکه بوشهر بیشترین میزان فروش صنایع دستی در کشور را به خود اختصاص داد.

ابوذری از فروش خود از طریق فضای مجازی و صفحه اینستاگرامی راضی است، با این حال معتقد است این نوع فروش به هیچ عنوان نمی‌تواند جای فروش حضوری را بگیرد.

وی گفت: شاغلان در برخی از صنایع دستی تولید خود را ادامه می‌دهند اما برخی دیگر مانند حصیربافی امکان تولید و انبار محصول را ندارند چون با گذشت زمان کیفیت آن افت می‌کند.

ابوذری ادامه داد: با اینکه برخی از هنرمندان صنایع دستی دریایی بیمه هستند اما به امید بهبود عرضه محصول خود پس از بهبود وضع، تولیدشان را ادامه می‌دهند و سعی می‌کنند از بیمه بیکاری استفاده نکنند.

این فعال صنایع دستی دریایی یادآور شد: با رونق گرفتن صنایع دستی دریایی، جمع‌آوری صدف از سواحل نیز به عنوان مفری برای کسب درآمد برخی از دیری‌ها مطرح شده بود که اکنون با کاهش تولیدات این کسب وکار نیز رو به رکود گذاشته‌است.

ضربه سخت کرونا به گل سرد سفال

حال و روز سفالگری نیز بهتر از سایر صنایع دستی استان نیست این جمله “رها کشاورز” سفالگر تحصیلکرده بوشهری در رشته سفال و سرامیک است.

وی گفت: فروش تولیدات سفالی کارگاهم ۹۹ درصد کاهش پیدا کرده‌است.

این سفالگر افزود: هر ساله در جشنواره‌های اسفند و فروردین به دلیل گردشگرپذیر بودن بوشهر فروش صنایع دستی بسیار خوب بود اما امسال با شیوع کرونا این ظرفیت از بین رفت.

کشاورز ادامه داد: سفال را باید دید و زیبایی آن را از نزدیک لمس کرد بنابراین در این حوزه فروش آنلاین نمی‌تواند جای فروش حضوری را پر کند.

شعله کرونا در حصیربافی بوشهر

حصیر از صنایع دستی پر آوازه و بومی بوشهر است که با فرهنگ و جغرافیای آن پیوندی دیرینه دارد، ساخت ظریف‌ترین دست‌سازه‌ها از برگ خشک نخل نشان از پیوند بی‌واسطه هنرمند بوشهری با محیط زندگی‌اش است.

 شادکام بانوی حصیرباف دشتستانی است که در کسب و کاری خانوادگی از چهار سال گذشته طرح‌های جدیدی در حصیر می‌زنند تا این صنعت بومی را در زندگی روزمره علاقمندان هنرهای سنتی وارد کنند، اما اکنون کرونا با رونق این بازار سر ناسازگاری برداشته‌است.

این بانوی صنعتگر گفت: در جشنواره‌ها و نمایشگاه‌های سال گذشته در چند روز از ۴ تا ۱۴ میلیون تومان درآمد کسب کردیم که اکنون با تعطیلی این رویدادها، فروش حصیر لطمه زیادی دیده‌است.

شادکام که سال گذشته هنر دست او در کاخ سعدآباد به عنوان نمونه ثبت ملی انتخاب شده‌است و چندین نشان ملی و بین‌المللی در کارنامه دارد اکنون از لغو بسیاری از سفارش‌هایش از اسفند گذشته تا کنون سخن می‌گوید.

این حصیر باف دشتستانی گفت: فروشم در صفحه اینستاگرامی نیز کاهش یافته است زیرا با رکود بسیاری از کسب و کارها، توان مالی مردم کاهش یافته‌است.

اقدامات حمایتی از صنعتگران بوشهر

هر چند اداره‌کل میراث فرهنگی استان صنعتگران صنایع دستی استان را تنها نگذشته است و از تلاش برای تسهیل آموزش و فروش مجازی برای صنعتگران گرفته تا معرفی آنان برای گرفتن بسته‌های حمایتی در کنار هنرمندان این عرصه بوده‌است اما زیانی که کرونا به صنایع دستی استان و فعالان این عرصه وارد کرده‌است از این اقدامات پیشی می‌گیرد.

معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی استان بوشهر از زیان ۶ میلیارد تومانی صنایع دستی استان پس از شیوع کرونا خبر داد.

لیلا رحیمی گفت سازمان میراث فرهنگی استان در چهار ماه گذشته از شیوع کرونا اقداماتی را برای حمایت از صنعت‌گران فعال استان در دستور کار داشته است که معرفی صنعت‌گران خسارت دیده واجد شرایط به وزارت خانه میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی برای دریافت بسته حمایتی یکی از این اقدامات است.

وی افزود: رایزنی با رئیس پست بوشهر برای ارائه تخفیف ارسال مرسولات تولید شده از سوی صنعتگران، معرفی صنعتگران متقاضی جهت معرفی و فروش محصولات خود در سایت آهو، برنامه ریزی برای برگزاری آنلاین  دوره‌های آموزش عمومی صنایع دستی، برگزاری دوره‌های تخصصی بازاریابی و تقویت فروش صنایع دستی و آشنایی با اقتصاد صنایع دستی برای صنعتگران و راهکارهای برون رفت از بحران،  نشست با سایت فروش محصولات(بوشهر مارکت) برای ایجاد فضای فروش آنلاین محصولات صنایع دستی وهم افزایی استانداری در حوزه بانوان و شورای اداری استان در جهت معرفی صنعتگران  به ادارت و بانک‌ها جهت تهیه هدایای نوروزی از دیگر اقدامات میراث فرهنگی با هدف بهبود وضع صنعت‌گران در روزهای کرونایی است.

به بیان معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی استان بوشهر هر محصولی که هنرمندان صنایع دستی استان بوشهر تولید می‌کنند، سفیر فرهنگی استان بوشهر است.

اکنون که کرونا اینگونه بیرحمانه پای بر گلوی صنایع دستی استان گذاشته و رونق را از کارگاه‌های تولید این صنایع ستانده است، توجه مسئولان فرهنگی و مردم هنردوست ایران می‌تواند از بیکاری مطلق هنرمندان این حوزه جلوگیری کند.

این روزها آمار خریدهای اینترنتی افزایش چشمگیری داشته است و مردم در بازارهای مجازی ریز و درشت زندگی خود را جست‌وجو می‌کنند، قرار گرفتن صنایع دستی به عنوان بخشی از هویت فرهنگی جامعه سهمی در سبدهای  خرید اینترنتی داشته باشد.