گرفتاری‌های صنایع‌دستی چهارمحال و بختیاری در روزهای کرونایی

با شیوع و گسترش ویروس کرونا، فعالیت برخی مشاغل و حرفه‌ها، تحت تاثیر این اپیدمی قرار گرفت و برخی فعالان اقتصادی و تولیدی در کنار سایر مراکز و مکان‌های عمومی مانند بازار، دانشگاه‌ها، مدرسه‌ها، اقامتگاه‌ها، اماکن فرهنگی، تاریخی و گردشگری تعطیل شدند، تا بتوانند در قطع زنجیره انتقال و ریشه‌کنی این ویروس نقش‌آفرینی کنند.

هنرمندان صنایع دستی بخشی از فعالان بازار هستند، که با شیوع ویروس کرونا دچار مشکل و گرفتاری شده‌اند و آنها که تمام توان خود را برای فروش نوروزی به کار بسته بودند، بدون مشتری باقی ماندند. 

چهارمحال و بختیاری افزون‌بر ۱۲ هزار هنرمند صنایع دستی دارد که از این تعداد ۳ تا ۶ هزار نفر در فصل‌های مختلف سال فعالیت می‌کنند که اکنون ۵۲ رشته صنایع دستی شهری، روستایی و عشایری در چهارمحال و بختیاری وجود دارد.

بافته‌های داری مانند فرش‌بافی، گلیم‌بافی، جاجیم‌بافی و قالی‌بافی، چوخابافی، نمدمالی، کلاه‌مالی، گیوه دوزی، سرمه‌دوزی، منبت‌کاری، سفال‌گری، خورجین‌بافی، بافت سیاه چادر، قفل‌سازی، حجاری، گره‌چینی، احجام فلزی خاتم و مشتقات آن‌ها از مهمترین صنایع دستی شهری، روستایی و عشایری چهارمحال و بختیاری به شمار می‌رود.

اما در این روزهای کرونایی، برخی از فعالان این حوزه به ‌علت خانه‌نشین شدن و فروش نرفتن تولیدات ، مجبور به انبار کردن تولیدات و صنایع دستی خود شده‌اند. 

هنرمندان صنایع‌دستی در تامین اقلام بهداشتی با مشکل مواجه شدند

یکی از هنرمندان صنایع‌دستی رشته بافت و مرمت فرش چهارمحال و بختیاری گفت: از همان ابتدا، هنرمندان صنایع‌دستی در زمان شیوع ویروس کرونا برای تامین اقلام بهداشتی با مشکل مواجه شدند.

نسرین صانعی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا تاکید کرد: نخستین مشکلی که در روزهای کرونایی برای هنرمندان صنایع‌دستی ایجاد شد، نبود و یا گرانی بیش از حد ماسک و مواد ضدعفونی بود.

وی افزود: در زمان شیوع ویروس کرونا و تعطیلی اصناف در کشور و همچنین بازار صنایع‌دستی، بخشی از هنرمندان این قشر بیکار شدند.

صانعی تصریح کرد: هنرمندان صنایع‌دستی مانند فعالان اقتصادی و اصناف دیگر هم‌اینک با دغدغه‌های نداشتن درآمد، افزایش هزینه‌ها و تاخیر در پرداخت تسهیلات بانکی خود روبرو شده‌اند.

وی یادآور شد:در این مدت مسوولان و متولیان این بخش از جمله اداره کل میراث‌ فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی چهارمحال و بختیاری فکری برای جبران خسارت هنرمندان صنایع‌دستی نکرده‌اند و انتظار است در این باره برای حمایت از فعالان صنایع دستی چاره‌اندیشی کنند.

این هنرمند صنایع دستی رشته بافت و مرمت فرش اظهار داشت: فعالان صنایع‌دستی هرگاه درخواستی داشته‌اند، انجام آن بر گردن خودشان افتاده است.

صانعی تاکید کرد: با وضعیت کنونی ،مشخص نیست تکلیف هنرمندان صنایع‌دستی چه شود، زیرا در صورت ادامه این وضعیت، نمی‌توان به فعالیت در صنایع‌دستی امیدوار بود و حتی همزمان شیوع و گسترش ویروس کرونا اجاره بهای مغازه‌های بازارچه صنایع‌دستی میدان قدس شهرکرد افزایش یافت.

این هنرمند صنایع دستی رشته بافت و مرمت فرش تصریح کرد: برنامه و اقدام دولت در حمایت از قشرهای آسیب‌پذیر بخش فعالان حوزه صنایع دستی در روزهای کرونایی را نیز باید شامل شود.

محصولات صنایع‌دستی بر روی دست تولیدکنندگان ماند

یکی از هنرمندان صنایع‌دستی رشته سرمه‌دوزی در استان نیز گفت: با شیوع ویروس کرونا و از دست دادن بازار فروش در نوروز، محصولات صنایع‌دستی بر روی دست تولیدکنندگان مانده است.

وجیهه اسداللهی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا تاکید کرد: چگونگی جبران خسارت‌های ناشی از تعطیلی بازار نوروز به ‌علت شیوع ویروس کرونا، از مهمترین دغدغه‌های فعالان و هنرمندان صنایع‌دستی است.

وی افزود: متاسفانه صنایع‌دستی اولویت چندم جامعه است و مردم در شرایط کنونی بیشتر به‌فکر تامین مایحتاج زندگی هستند که این موضوع، مشکل بزرگی برای فعالان صنایع‌دستی است.

اسداللهی تصریح کرد: برخی فعالان صنایع‌دستی،کارگاه‌های خود را با دریافت تسهیلات بانکی تجهیز کرده‌اند که شاید فرصت و تنفس ۳ ماهه بانک‌ها نتواند در جبران خسارت‌های آنان موثر باشد.

وی یادآور شد: مسوولان باید به صنایع‌دستی فراتر از بازار کشور توجه کنند تا بتوان پس از ریشه‌کنی ویروس کرونا با حضور در نمایشگاه‌های بین‌المللی و افزایش صادرات نسبت به جبران خسارت‌ها اقدام کرد.

اسداللهی اظهار داشت: بازگشت فعالیت هنرمندان صنایع‌دستی به روال عادی در دوران پساکرونا زمان‌بَر و دارای ضرر و نیازهای جبران‌ناپذیر است.

تولید صنایع‌دستی در چهارمحال و بختیاری تعطیل شده است

رییس اتحادیه تعاونی‌های صنایع‌دستی چهارمحال و بختیاری نیز گفت: در زمان شیوع ویروس کرونا، تولید صنایع‌دستی در این استان به‌ علت قطع شدن ارتباط‌ها و محدود در بازار به حالت نیمه‌تعطیل و حتی تعطیل درآمد.

عارف رییسی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا تاکید کرد: در این مدت فروش انواع تولیدات و محصولات صنایع‌دستی به‌طور کامل قطع و بازار آن تعطیل شده است.

وی افزود: همچنین آموزش‌های مرتبط با رشته‌های مختلف صنایع‌دستی در چهارمحال و بختیاری به‌ علت شیوع ویروس کرونا تا اطلاع بعدی تعطیل است.

رییسی تصریح کرد: مشخص نبودن شرایط بعد از قطع زنجیره انتقال و ریشه‌کنی ویروس کرونا، به ‌وجود آمدن نوع جدید ارتباط‌ها از طریق آموزش‌های مجازی، سرکشی از تولید به ‌صورت مجازی و فروش جزو مهمترین دغدغه‌های فعالان و هنرمندان صنایع‌دستی است.

وی یادآور شد: در شرایط کنونی، شناختی از فروش و سلیقه مشتری نسبت به تولیدات صنایع‌دستی وجود ندارد و ممکن از برخی از مشتریان صنایع دستی کمتر به سراغ این محصولات بیایند.

رییس اتحادیه تعاونی‌های صنایع‌دستی چهارمحال و بختیاری اظهار داشت: از زمان شیوع ویروس کرونا تاکنون هیچ‌گونه کمک و یا پیشنهادی از سوی مسوولان میراث ‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی چهارمحال و بختیاری مطرح نشده است.

وی گفت: بهتر است در این شرایط، بخش خصوصی و دولتی، فرآیندی را برای ادامه فعالیت هنرمندان صنایع‌دستی با رعایت پروتکل‌های بهداشتی پیش‌بینی و اجرایی کنند و در این راستا باید به تولید محتواهای آموزشی به‌صورت آنلاین توجه جدی کرد.

رییسی افزود: کمک به ایجاد سامانه‌های اینترنتی برای آموزش، تولید و فروش از دیگر راهکارهای پیشنهادی برای رفع مشکلات هنرمندان صنایع‌دستی است که البته این مهم بدون کمک دولت، مشکل خواهد بود.

دغدغه فعالان صنایع دستی از بلاتکلیفی به‌خاطر از دست دادن بازار فروش 

معاون صنایع‌دستی و هنرهای سنتی اداره کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی چهارمحال و بختیاری نیز گفت: بلاتکلیفی و سردرگمی به‌خاطر از دست دادن زمان تولید و فروش جزو مهمترین دغدغه‌های فعالان صنایع‌دستی است.

مهرداد رییسی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا تصریح کرد: ترس از گران شدن مواد اولیه مصرفی، از دست دادن بازارهای سنتی فروش به‌خصوص در نوروز و از دست رفتن فرصت‌های طلایی بازار ، از دیگر دغدغه‌های هنرمندان صنایع‌دستی است.

وی یادآور شد: تعطیلی کارگاه‌های تولیدی به‌دلیل بلوکه شدن سرمایه مجری، توقف چرخه اقتصادی کارگاه‌ها و مشکلات در عرضه و فروش محصولات تولیدی و همچنین بیکاری کارفرمایان و نیروی انسانی زیرمجموعه آنان از مشکلات مرتبط با شیوع ویروس کرونا به‌شمار می‌رود.

رییسی تاکید کرد: بررسی کارگاه‌های صنایع‌دستی آسیب‌دیده و نحوه حمایت از آنان برای اقدامات بعدی در دستورکار این اداره کل قرار گرفته است و در این راستا پیشنهاد شده تا برای حمایت از فعالان عرصه تولید و فروش نسبت به اختصاص کمک‌های فنی و اعتباری یا پرداخت تسهیلات کم‌بهره بانگی اقدام شود.

معاون صنایع‌دستی و هنرهای سنتی اداره کل میراث‌ فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی چهارمحال و بختیاری تصریح کرد: این مهم از سوی وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی در حال پیگیری است و امید می‌رود حمایت‌هایی در این راستا صورت گیرد.

وی افزود: با توجه به اتفاق‌های به‌وجود آمده، لازم است در دوران پساکرونا دولت با همکاری دستگاه‌های حمایتی با شیوه‌های مختلف نسبت به جبران بخشی از ضرر و زیان هنرمندان و فعالان حوزه صنایع‌دستی که جزو اقشار آسیب‌پذیر جامعه هستند، اقدام کند چرا که در غیر این‌صورت آسیب جدی و سنگینی به هنر و صنایع‌دستی وارد خواهد شد.

وی یادآور شد: در این راستا ،برآورد پیشنهادی خسارت‌های وارد شده به صنایع‌دستی چهارمحال و بختیاری به وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی اعلام شده است و امید است با سیاست‌های حمایتی و اختصاص تسهیلات مناسب، در راستای گره‌گشایی و رفع مشکلات هنرمندان صنایع‌دستی اقدام لازم صورت گیرد.

به گزارش ایرنا، ویروس کرونا یا کووید ۱۹ به بیشتر کشورهای جهان سرایت کرده است و سازمان بهداشت جهانی را برآن داشته است تا وضعیت فوق‌العاده اعلام کند.

شست‌وشوی دست‌ها با آب و صابون، رعایت بهداشت فردی، خودداری از دست دادن‌های مکرر و منع سفر و اجتماعات از جمله نکاتی است که پزشکان متخصص برای پیشگیری از شیوع این ویروس توصیه می‌کنند.