پژوهشگران دانشگاه شیراز، نیروگاه‌ خورشیدی حرارتی راه‌اندازی کردند

عضو هیات علمی دانشگاه شیراز، یکشنبه با بیان این مطلب  اظهار داشت: دانشگاه شیراز ید طولایی در طراحی و ساخت نیروگاه‌های تجدیدپذیر دارد، این دانشگاه از سال ۱۳۴۷ روی پروژه‌ای در زمینه انرژی‌های خورشیدی کار می‌کرد و از آن زمان تاکنون، مطالعه در حوزه انرژی‌های خورشیدی به‌ویژه در بخش حرارتی در دستور کار بوده است.

محمود یعقوبی با اشاره به انعقاد قراردادی میان این دانشگاه با وزارت نیروی وقت در زمینه ساخت نیروگاه تجدیدپذیر یک‌مگاواتی، افزود: این پروژه پس از پیروزی انقلاب اسلامی متوقف شد ولی در سال ۱۳۷۸ پیشنهادی از سوی معاونت برق وزارت نیرو به دانشگاه شیراز در زمینه اجرای پروژه نیروگاه خورشیدی ۲۵۰ کیلوواتی با استفاده از فناوری کلکتورهای سهموی خطی ارایه شد.

یک کلکتور خطی سهموی، یک آینه ساده سهمی شکل است که اشعه خورشید را از محور طبیعی‌اش به محور خودش منحرف می‌کند، علت نامگذاری به دلیل مقطع سهمی شکل آن است.

شعاع انحنای این آینه‌ها حدود یک تا چهار برابر فاصله کانونی است. این آینه سهمی شکل در امتداد محوری کشیده شده‌است که در واقع خط کانون سهمی است.

در محل یادشده یک کلکتور نصب می‌شود که لوله جاذب نام دارد. آینه‌ها و لوله‌ها روی یک سازه فولادی نصب می‌شود تا محکم در جای خود قرار گیرند.

کلکتور گرمایی خورشیدی نیز اصلی‌ترین جزء سیستم گرمایش خورشیدی به شمار می‌رود. عمل جذب تابش خورشیدی و انتقال گرما به سیال توسط این قسمت انجام می‌گیرد.

استاد دانشگاه شیراز با بیان اینکه این پیشنهاد از سوی دانشگاه پذیرفته شد، گفت: طراحی و ساخت اجرای این پروژه ۱۰ سال به طول انجامید و در این طرح از فناوری‌های داخل کشور بهره بردیم.

یعقوبی بیان کرد: در مرحله نخست این طرح قرار بود، بخار با دمای ۲۵۰ درجه سانتی‌گراد و فشار ۲۱ بار تولید شود، پس از به ثمر نشستن این مرحله، وارد فاز تولید برق شدیم اما در سال‌های ۱۳۸۸ تا ۱۳۸۹ به دلیل مشکلات مالی و اعمال تحریم‌ها، تولید برق این نیروگاه میسر نشد.

وی با بیان اینکه این طرح با طراحی و ساخت کلکتور به طول ۲۵ متر ادامه یافت، اظهار داشت: با قراردادی که با معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری به امضا رسید، مقرر شد کلکتور این نیروگاه خورشیدی در مقیاس صنعتی ساخته شود.

عضو هیات علمی دانشگاه شیراز افزود: در نتیجه این اقدامات برای نخستین بار در ایران موفق به طراحی و ساخت کلکتورهای صنعتی به طول ۱۰۰متر شدیم و توانستیم آن را نصب کنیم.

یعقوبی ادامه داد: امیدوار بودیم که فناوری سهموی خطی برای ظرفیت ۱۷ مگاواتی نیروگاه یزد که قرار بود ۱۰ سال قبل ساخته و نصب شود، به کار برده شود، لیکن پروژه یزد ادامه نیافت.

به گفته این پژوهشگر، این موضوع در شرایطی محقق شد که فناوری کلکتورهای سهموی با طول زیاد در حد استانداردهای جهانی را در دانشگاه شیراز و با حمایت سازمان انرژی‌های نوی ایران و معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری کسب کردیم و نشان دادیم که این فناوری در کشور توسعه یافته است.

وی، به کاربرد نیروگاه خورشیدی حرارتی تولیدشده اشاره و بیان کرد:: قرارداد امضا شده با وزارت نیرو برای ساخت نیروگاه ۲۵۰ کیلوواتی بود که مرحله اول آن که شامل تولید بخار بود، اجرایی شد ولی مرحله دوم آن که شامل تولید برق از بخار بود، متوقف شد چرا که تولید برق از بخار، ۱۵۰ سال قدمت دارد و اجرای آن هیچ نوآوری دربر نداشت.

یعقوبی اضافه کرد: اما نوآوری تیم پژوهشی دانشگاه شیراز در این طرح این است که توانستیم از انرژی خورشیدی که در شیراز با شدت خاصی می‌تابد، بخار با دمای بسیار بالا تولید کنیم.

عضو هیات علمی دانشگاه شیراز بیان داشت: 2 نوع سیستم تولید برق از انرژی‌های خورشیدی وجود دارد، یکی از آنها استفاده از سل‌های خورشیدی است که به آن سیستم‌های “فتوولتائیک” گفته می‌شود و در حال حاضر در بسیاری از نقاط کشور نصب و راه‌اندازی شده است.

این محقق حوزه انرژی‌های خورشیدی، سیستم دیگر تولید برق از انرژی های تجدیدپذیر را سیستم حرارتی دانست و گفت: در این روش از کلکتورهای سهموی استفاده می شود، به گونه‌ای که روغن از کانون این کلکتور عبور می‌کند و درجه حرارت را به ۲۹۰ درجه سانتی‌گراد می‌رساند و از این طریق می‌توان بخار را تولید و از آن برق تولید کرد.

وی بیان داشت: دانشگاه شیراز با اجرای پروژه توسعه فناوری انرژی خورشیدی حرارتی در کشور، فناوری‌های انرژی خورشیدی حرارتی را توسعه داده است و در حال حاضر این نیروگاه ۲۵۰ کیلووات و کلکتور ۱۰۰ متری در مجاورت سیکل ترکیبی نیروگاه فارس در حدود ۳۰ کیلومتری شیراز نصب شده است.

مجری این طرح ابراز امیدواری کرد که وزارت نیرو برنامه ایجاد ۱۷ مگاوات برق با استفاده از فناوری حرارتی را به مرحله اجرا برساند.

در زمینه استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر از جامعه جهانی عقب مانده‌ایم

وی همچنین تاکید کرد: ایران ظرفیت بسیار فراوانی در انرژی های خورشیدی دارد، در حالی که در قیاس با جامعه جهانی در استفاده از این انرژی‌های تجدیدپذیر بسیار عقب‌ تر است.

یعقوبی، میزان مصرف کشور در انرژی های تجدیدپذیر را کمتر از یک درصد کل تولید برق کشور دانست و گفت: تا ۱۰ سال آینده بسیاری از کشورهای دنیا بیش از ۲۵ درصد از انرژی‌های خود را از محل انرژی‌های تجدیدپذیر مانند خورشید کسب خواهند کرد.